امیر مقدم متقی - دانشیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
علی احمدزاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

کتاب «علم الاجتماع الادبی» تالیف انور عبد الحمید الموسی از جمله تالیفات اخیر است که نویسنده در آن به شکلی جامع به سیر پیدایش و رشد و تحول جامعه شناسی ادبی از آغاز تا به امروز پرداخته و در کنار آن فصلی را نیز به آثار عربی در این حوزه و نقد آن ها اختصاص داده است. به منظور معرفی این کتاب بر آن شدیم تا این اثر را با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی از دو جنبه شکلی و محتوایی مورد بررسی قرارداده تا در نهایت، محاسن و معایب و میزان موفقیت نویسنده در تالیف این اثر آشکار شود. بر اساس نتایج حاصله می توان روانی و شیوایی اسلوب، رعایت قواعد نگارشی، تناسب محتوا با عنوان و تسلسل منطقی میان مطالب، استحکام و دقت و بی طرفی در تحلیلها و نقدها را از جمله محاسن این کتاب بر شمرد و نوع طرح جلد، اختلاف در نوع و اندازه قلم ها، عدم تازگی در عنوان و کلی بودن آن، عدم تحقق اهدف پژوهش، صرف جمع آوری مطالب، شیوه استناد دهی نامناسب و غیر علمی، تکرار مکررات و مطالب، مساله مند نبودن اثر و خاتمه نامناسب را از مهمترین نقیصه ها و معایب این اثر دانست.

ادبیات, جامعه, نقد جامعه شناختی, ارزیابی شکلی و محتوایی, ویژگی های فنی, روش شناختی