فرزانه فریدونی - گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
زهرا کیاسالاری - مرکز تحقیقات نوروفیزیولوژی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
انسیه آزادی احمدآبادی - گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
شهرام جلال زاه اوجور - گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
مهرداد روغنی - مرکز تحقیقات نوروفیزیولوژی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

مقدمه و هدف: سافرانال جزء اصلی گیاه زعفران است که دارای طیف وسیعی از خواص است. تاکنون پژوهش های مختلفی جهت بررسی فواید سافرانال بر سیستم عصبی مرکزی صورت گرفته است. این مطالعه جهت بررسی اثر سافرانال بر پراکسیداسیون لیپیدی و تغییرات بافتی هیپوکمپ به دنبال تزریق داخل بطنی کلشی سین در موش صحرایی صورت پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه ۴۰ موش سفید بزرگ آزمایشگاهی به ۵ گروه شامل ۱- شم، ۲- شم + سافرانال با دوز mg/kg۵۰، ۳- کلشی سین، ۴- کلشی سین + سافرانال با دوز mg/kg۱۰ و ۵- کلشی سین + سافرانال با دوز mg/kg۵۰ تقسیم شدند. مدل آسیب بافتی در موش ها به وسیله ی تزریق دو طرفه کلشی سین به داخل بطن های جانبی مغز، از طریق جراحی استریوتاکس ایجاد شد. سپس حیوانات از دو روز قبل از جراحی تا روز هفتم پس از جراحی، تحت تیمار خوراکی سافرانال قرار گرفتند. پس از القای مدل اختلال، بر روی هموژنه ی بافتی هیپوکمپ، شاخص پراکسیداسیون لیپیدی مالون دی آلدئید اندازه گیری گردید. بعلاوه، تعداد نورون ها در دو ناحیه CA۱ و CA۳ به وسیله رنگ آمیزی نیسل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج: درمان با سافرانال به صورت خوراکی با دوز mg/kg۵۰ سبب کاهش میزان مالون دی آلدئید هیپوکمپ نسبت به گروه کلشی سین گردید. بررسی بافتی حاکی از عدم تغییر معنادار در میزان شمارش نورونی ناحیه هیپوکمپ در بین گروه ها بود. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه حاکی از اثر سافرانال در کاهش تولید مالون دی آلدئید هیپوکمپ بعنوان یک محصول ناشی از پراکسیداسیون لیپیدی به دنبال تزریق داخل مغزی کلشی سین است.

سافرانال, کلشی سین, مالون دی آلدئید, CA۱