امیر مصطفی پور اصل - استادیار دانشکده ی مکانیک دانشگاه تبریز
علی ابراهیم پور اسنجان - دانشجوی کارشناسی ارشد ساخت وتولید دانشگاه تبریز

در این تحقیق درصد مارتنزیت تشکیل شده در فرآیند جوشکاری لوله های فولادی به روش المان محدود اندازه گیری شده است. از آنجا که اندازه گیری تنش های پسماند جوشی یکی از مهمترین مسایل مربوط به جوشکاری است با توجه به تاثیر تشکیل مارتنزیت در اندازه ی این تنش ها، در نظر گرفتن تغییرات فازی در حین جوشکاری و مقدار مارتنزیت تشکیل شده و اثرات ناشی از آن در اندازهگیری تنشهای پسماند حائز اهمیت می باشد. در این تحقیق با انجام یک آنالیز کوپل حرارتی- متالوژیکی به روش المان محدود توسط نرم افزار ABAQUS ، تاریخچه ی حرارتی قطعه ی جوشکاری شده مورد بررسی قرار گرفته و بر اساس ماکزیم دمای نقاط واقع در مناطق HAZ و FZ و نیز مدت زمان سرد شدن از دمای 800 درجه تا 500 درجه ی سانتیگراد واستفاده از نمودارهای مربوطه، درصد مارتنزیت تشکیل شده در این مناطق اندازه گیری گردیده است. همچنین در این تحقیق اثردرصد کربن موجود در فولاد و نیز تاثیر اندازه ی دانه ها ی آستنیت در مقدار مارتنزیت تشکیل شده مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام آزمایش های تجربی از روش پراش اشعه ی X استفاده شده است. نتایج به دست آمده از روش المان محدود مطابقت بسیار خوبی با نتایج به دست آمده از آزمایش های تجربی نشان می دهد. براساس نتایج به دست آمده هرچه درصد کربن فولاد بیشتر واندازه ی دانه های آن بزرگتر باشد، درصد مارتنزیت تشکیل شده در نواحی HAZ وFZ بیشتر خواهد بود.

اندازه گیری درصدمارتنزیت،روش المان محدود،شبیه سازی فرآیند جوشکاری،جوشکاری لوله ها