زهرا عاشوری شکری - کارشناس ارشد اقتصادی

چالش توسعه در قرن بیست و یکم از چالش های توسعه در قرون گذشت ه متفاوت است. اقتصاد دان شبنیان بر فرایند توسعه اثر گذاشته است و شکافی متفاوت از شکاف عوامل به نام شکاف ایده یا دانش که تفاوت در سنج ههای دارایی دانش است، متبلور م یباشد این سنج هها یا نماگرها معمولاً سرمایه گذاری در تحقیقات و توسعه، زیر ساخ تها ی فناوری اطلاعات، منابع توسعه انسانی و دیگر مؤلف ههای مرتبط را شامل م یشوند. در این پژوهش تأثیر متغیرهای مخارج تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری روی مخابرات، ضریب نفوذ تلفن را روی تولید ناخالص داخلی برای ایران در دوره زمانی 85-1359 با استفاده از روش VAR ارزیابی شده است نتایج بیانگر آن است که افزایش هزین ههای تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری روی مخابرات و ضریب نفوذتلفن اثرات مثبت بر رشد تولید ناخالص داخلی در بلندمدت دارند. نتایج حاصل از عک سالعمل آنی طی دوره مورد بررسی نشان م یدهد که در بین متغیرهای مورد بررسی، اثر شوک ضریب نفوذ تلفن بیشترین تأثیرات را بعد از خود متغیر (رشد اقتصادی) بر رشد اقتصادی بر جای می گذارد. همچنین نتایج تخمین نشان داد که رشد اقتصادی با 19 درصد بیشترین تأثرات را بعد از هزینه تحقیق و توسعه بر هزینه تحقیق و توسعه می گذارد. متغیرهای فاوا یعنی ضریب نفوذ تلفن به عنوان زیرساخت فاوا و سرمای هگذاری روی مخابرات به عنوان سرریز فاوا اثرات ناچیزی بر هزینه تحقیق و توسعه دارند.

تحقیق و توسعه، فاوا، رشد اقتصادی ، VAR