سید ارسلان خسروی
محمد کمالی نژاد
سید محمدرضا جوادی
محمد غلامی فشارکی
حسن نامدار

زخم ها آسیب های شایعی هستند که تسریع امر درمان، کنترل عفونت و کاهش عوارض ناشی از آ نها از دغدغه های حوزه پزشکی است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی انواع زخم ها و عوامل موثر بر ترمیم آنها از دیدگاه طب ایرانی در مقایسه با طب رایج انجام شده است تا بتوان راه کار های جدیدی را جهت کنترل زخم ها و کاهش عوارض آنها یافت. این مطالعه، که یک بررسی مروری و کتابخانه ای است، به بررسی تعریف انواع زخم و دسته بندی آنها و عوامل موثر بر ترمیم زخم ها براساس پنج کتاب اصیل طب ایرانی با عنوان های کامل الصناعه الطبیه، القانون فی الطب، ذخیره خوارزمشاهی، طب اکبری و اکسیر اعظم پرداخته است. همچنین منابع مرتبط با موضوع در طب نوین از پایگاه های داده ای PubMed/MEDLINE، Scopus و Google Scholar مورد جست وجو قرار گرفته و در انتها یافته ها با هم مقایسه و بحث و بررسی شدند. براساس نتایج این مطالعه، زخم ها براساس میزان آسیب ایجادشده در سطح پوست از دیدگاه طب ایرانی به هفت دسته تقسیم می شوند که فرایند ترمیم و درمان آنها در افراد مختلف براساس تنوع سن، جنس، وزن و وضعیت سبک زندگی می تواند متفاوت باشد. از دیدگاه طب نوین نیز زخم ها براساس طول، عمق، حجم و میزان تمیزی به انواع مختلفی تقسیم می شوند. طبق این یافته ها، سبک زندگی و شش اصل ضروری سلامتی از دیدگاه طب ایرانی، می توانند در فرایند ترمیم زخم موثر باشند. در مواجهه با زخم ها گام اول تفکیک آنها براساس دسته بندی بیان شده است که به نظر می رسد بتوان به کمک راه کارهای درمانی طب ایرانی در کنار طب نوین، در قالب اصلاح شش اصل سلامتی و درمان های معرفی شده، در روند ترمیم زخم تسریع ایجاد کرد و عوارض زخم ها را کاهش داد.

زخم, ترمیم زخم, طب ایرانی, ابن سینا