محمود شکوریان
بهرام فلاحتکار

یکی از مسائل مهم در بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری، دسترسی به مولدین با کیفیت مطلوب می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه پارامترهای زیستی و شاخص های تولید مثلی ۳۹۷ مولد تاسماهی ایرانی صید شده از رودخانه سفیدرود و دریا (صید پره و دام گوشگیر) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد حداقل وزن ماهیان (۱/۵±۵/۲۶ کیلوگرم) مربوط به مولدین صید شده از تور پره بوده و بیشترین وزن مولدین (۰/۴±۰/۳۰ کیلوگرم) مربوط به رودخانه می باشد بطوریکه اختلاف معنی داری بین این دو گروه مشاهده شد (P<۰.۰۵) اما از لحاظ کل تخم استحصال شده، اختلاف معنی داری بین گروه های مختلف وجود نداشت (P>۰.۰۵). حداکثر شاخص قطبیت هسته تخمک (PI=Polarization Index) در زمان صید (۶/۲±۶/۱۰) در مولد صید شده از صیدگاه و حداقل آن (۶/۱±۴/۷) در مولدین رودخانه مشاهده گردید، که اختلاف بین آنها معنی دار بود (P<۰.۰۵). حداکثر میزان درصد لقاح نیز (۸/۶±۴/۸۶) در مولدین رودخانهای بوده و حداقل آن (۶/۱۰±۳/۷۷) در مولدین صید شده از صیدگاه مشاهده شد که این اختلاف از لحاظ آماری معنی‎دار بود (P<۰.۰۵). با توجه به برتری شاخص های تولید مثلی مولدین صید شده از رودخانه، این تحقیق پیشنهاد می نماید توجه ویژه‎ای برای فراهم آوردن شرایط لازم برای مهاجرت مولدین به رودخانه فراهم گردد تا علاوه بر احیای مناطق تخمریزی طبیعی، به افزایش راندمان و عملکرد تولید مثلی مولدین انتقالی به کارگاه های تکثیر مصنوعی در ارتباط با درصد لقاح و بازماندگی بالاتر تخم و لاروهای حاصله منجر گردد.

دریای خزر, رودخانه, صید پره و گوشگیر, شاخص قطبیت هسته, درصد لقاح, تولید مثل, تاسماهی ایرانی