حسن ترابی پوده - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه لرستان
رضا دهقانی - دانشجوی دکترای سازه آبی، دانشگاه لرستان
پرستو همه زاده - دانشجوی دکترای سازه آبی، دانشگاه لرستان

رشد تقاضای آب با کیفیت و کمیت مطلوب، مهندسین و برنامه­ریزان را وادار به تفکر و ارائه طرحهای پیشرفته برای بهره­برداری بهینه از سیستمهای منابع آب نموده است. روش های بهینه­سازی فراکاوشی مانند الگوریتم ازدحام ذرات که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است، از روش های نوین مورد بحث در دهه­های اخیر می باشد. در این تحقیق یک مدل توسعه یافته از الگوریتم ازدحام ذرات بسط داده شد و به­همراه الگوریتم ازدحام ذرات با یک مسئله بهینه­سازی غیر خطی و مقید سیستم تک­مخزنی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا برای یک دوره پنج ساله سیستم مذکور بهینه سازی شد. برای مقایسه نتایج از نرم افزار لینگو که یک مدل برنامه ریزی غیرخطی می باشد، استفاده شده است. مقدار تابع هدف در الگوریتم توسعه یافته تنها ۱۲/۰ درصد با بهینه سراسری اختلاف نشان داده است. پس از اینکه تحلیل حساسیت پارامترها و کارآیی الگوریتم در دوره پنج ساله بررسی شد، دوره ده ساله برای بهینه سازی انتخاب شد. در این حالت نیز تابع هدف کمتر از ۱ درصد با بهینه سراسری اختلاف داشته است. در هر دو حالت نتایج الگوریتم توسعه یافته ازدحام ذرات نسبت به الگوریتم ازدحام ذرات، بهبود یافته و قادر است از بهینه های محلی خارج شود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که الگوریتم توسعه یافته ازدحام ذرات از توانایی بسیار بالایی جهت حل مسائل پیچیده بهره­برداری از سیستم­های منابع آب برخوردار است.

الگوریتم فراکاوشی, بهره برداری از مخازن, بهینه سازی, لینگو, منابع آب