زینب علیمیرزایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
رفعت زارع بیدکی - عضو هیات علمی / دانشگاه شهرکرد
رسول زمانی احمد محمودی - استادیار، دکتری محیطزیست، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.

چکیده مطالعه­ی وضعیت خشک سالی به عنوان نوعی مخاطره­ی طبیعی به منظور تخفیف اثرات آن، اهمیت زیادی دارد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات مکانی و زمانی خشک سالی هواشناسی و هیدرولوژیک در حوضه­ی آبخیز کارون شمالی است. بنابراین با استفاده از اطلاعات هواشناسی و هیدرولوژیکی و با استفاده از شاخص های: DI، Zscore، SRI، SDI، SWI و GRI رخدادهای خشک سالی تعیین شد. سپس بر اساس اطلاعات به دست آمده از این شاخص ها، پهنه بندی شدت خشک سالی هواشناسی و هیدرولوژی با روش کریجینگ و IDW (با توان ۱، ۲، ۳ و ۴) انجام شد. نتایج نشان داد که خشکسالی هواشناسی در حوضه­ی آبخیز کارون شمالی در سال آبی ۸۷-۸۶ بیشترین شدت را داشته است خشکسالی آب های سطحی در همان سال و هم زمان با شروع خشک سالی هواشناسی در حوضه اتفاق افتاده است اما در سال آبی بعد غالب است. خشکسالی آب های زیرزمینی نیز در سال ۸۸-۸۷ شدیدتر است. از این نظر خشکسالی آب زیرزمینی نسبت به خشکسالی هواشناسی با یک سال تاخیر رخ داده است. نتایج پهنه بندی حاکی از آن است که روش زمین آماری کریجینگ با مدل­های گوسی و نمایی از توانایی بالایی در پهنه بندی خشکسالی برخوردار است. همچنین نقشه ی حاصل نشان می دهد بخش شرقی حوضه نسبت به بخش های دیگر بارش کمتری دریافت کرده است. از پهنه بندی خشک سالی آب زیرزمینی نیز این نتیجه به دست می آید که بخش های شرقی دشت های حوضه از خشکسالی شدیدتری برخوردارند؛ و به طور کلی خشکسالی هیدرولوژیکی در حوضه­ی آبخیز کارون شمالی در پهنه ی جنوب و جنوب شرقی شدت بیشتری دارد.

کلمات کلیدی: حوضه ی آبخیز کارون شمالی, خشکسالی آب های سطحی, خشک سالی آب های زیرزمینی