علیرضا فارسی - Associate Professor, Department of Motor Behavior, School of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
سنا سلطانی - MSc Student, Department of Motor Behavior, School of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Ir
الهام مهدی پور - PhD Student, Department of Motor Behavior, School of Physical Education and Sport Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده: هماهنگی دو دستی در انجام کارهای روزانه مانند پرتاب کردن، گرفتن و بسیاری از فعالیت های ورزشی بسیار مهم است. اجرای این اعمال به عوامل متفاوتی مانند ویژگی های حسی و توجهی وابسته می باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی اثر مداخله حسی و بار شناختی بر زمان انتقال فاز نسبی الگوی هماهنگی دو دستی برون مرحله در میان زنان سالمند بود. مواد و روش ها: در این مطالعه، ۱۲ زن سالمند سالم و راست دست (۸۴۳/۲ ± ۶۶ سال) از بین ۲۴ داوطلب شرکت کننده در تحقیق، بر اساس معیارهای ورود انتخاب شدند. شرکت کنندگان حرکت خود را بر روی دستگاه هماهنگی دو دستی با فرکانس ۵/۰ هرتز و با الگوی هماهنگی برون مرحله شروع کردند. سپس، بعد از هر ۵ ثانیه به تدریج ۲۵/۰ هرتز به فرکانس افزوده شد و تا جایی ادامه یافت که الگوی برون مرحله به الگوی درون مرحله تبدیل گردید. این تکلیف در دو حالت با بار شناختی و بدون آن و با دستکاری حواس بینایی، شنوایی و لامسه انجام گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس ۴ × ۲ با اندازه گیری مکرر، تصحیح Bonferroni و آزمون Paired t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس یافته ها، اثر اصلی بار شناختی (۰۰۴/۰ = P)، اثر اصلی دستکاری حواس (۰۴۰/۰ = P) و اثر تعاملی آن ها (۰۲/۰ = P) بر زمان انتقال فاز نسبی معنی دار بود. اثر دستکاری حواس در شرایط بدون بار شناختی نیز معنی دار به دست آمد (۰۰۴/۰ = P). در شرایط بدون بار شناختی، تنها مداخله در حس عمقی به صورت معنی داری (۰۰۱/۰ = P) بر زمان انتقال فاز نسبی تاثیر داشت. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده نقش بارز بار شناختی بر تکلیف مورد نظر بود. در شرایط بدون بار شناختی، حس عمقی اثر قوی تری را نسبت به بینایی و شنوایی داشت، اما در شرایط اعمال بار شناختی، اثر مداخله حواس از بین می رود. با توجه به تغییر زمان انتقال با تغییر قیود تکلیف و قیود محیطی، نتایج این پژوهش با دیدگاه سیستم های پویا هم راستا است.

Bimanual coordination, Relative phase, Sensory disturbance, Cognitive load, Old adult