سجاد اسماعیلی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
علیرضا کاههء - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران

احتفی النقد العربی برصد روایات عنیت بلقاء الانا العربیه والآخر الغربی، اذ اصبحت دراسه اشکالیه الانا و الآخر من اهم المفاهیم النقدیه المتمثله فی نظریه «ما بعد الکولونیالیه». فاذا کان الغرب هو الآخر بالنسبه الی الشرق، فجسدت روایات عربیه الصراع والصدام القائم بین الغرب والشرق؛ فنظرت الی الآخر الغربی بنظره سلبیه متوتره تمنع التلاقی والترافق؛ کما رسمت بعضها صوره الغرب علی انه ملاک روحانی بعید عن الاخطاء وتنظر الیه بنظره ایجابیه منفتحه والی نفسه بنظره سلبیه ای احتقار. وفی هذا الصدد روایه «الربیع والخریف» للکاتب السوری، حنا مینه تعالج الغرب المتمثل فی «المجر/ الآخر»، واوضاعه الاجتماعیه والسیاسیه، وتقارنه بما هو علیه «الواقع العربی/ الانا». فان هذه الدراسه وفقا للمنهج الوصفی-التحلیلی ومعتمده علی مفاهیم النقد ما بعد الکولونیالی ترمی الی الکشف عن موقف الراوی تجاه الانا العربیه المتمثل فی بطل الروایه، والآخر الغربی فی روایه «الربیع والخریف». توصلت الدراسه الی نتائج یشیر اهمها الی ان صوت الانا العربیه المقهوره وصوت الآخر المجری المحبب یهیمنان علی نص الروایه. ویظهر هذا الامر من خلال الدلالتین المضادتین فی عنوان الروایه، واوصاف البطل عن الامکنه، ونظرته الی المراه الغربیه، وشعوره بالغربه المکانیه.

ما بعد الکولونیالیه, الانا والآخر, حنا مینه, الربیع والخریف