منصوره مظفری - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
محمدرضا یوسف زاده - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
جابر سلیمانی - - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

چکیده پیاز از عمده­ترین محصولات زراعی استان آذربایجان­شرقی می­باشد. تریپس پیاز یکی از مهم­ترین آفات این محصول است که سالانه خسارات زیادی را به کشاورزان وارد می­نماید. تریپس­ها بیشتر در پایین­ترین قسمت گیاه که برگ­های پیاز به­هم چسبیده­اند ساکن می­شوند وکنترل موفقیت­آمیز این آفت وابسته به­پوشش مناسب سم بر روی هدف و استفاده از سمپاش مناسب است. عدم آشنایی کشاورزان با روش­های سمپاشی، ادوات مورد استفاده و نحوه پاشش آنها موجب استفاده بی­رویه از سموم کشاورزی و مقاوم شدن این آفت به سموم مرسوم شده­است. در این بررسی برای حل مشکل مذکور، چهار نوع سمپاش مورد مقایسه قرار گرفت. طرح آماری مورد استفاده، بلوک­های کامل تصادفی با ۴ تیمارسمپاش و ۱۲ تکرار در آزمون های آزمایشگاهی و ۵ تیمار و ۴ تکرار در آزمون های مزرعه ای بود.سمپاش­های مورد بررسی شامل  سمپاش موتوری پشتی لانس دار، سمپاش موتوری پشتی اتومایزر، سمپاش موتوری پشتی میکرونر و سمپاش موتوری پشتی الکترو استاتیک بودند. پارامترهای اندازه­گیری­شده شامل اندازه قطره­های سم، تراکم قطره­ها، الگوی پاشش در عرض کار موثر، کیفیت پاشش، درصد تاثیر بر کنترل تریپس پیاز، عملکرد محصول و حجم سوخ­های پیاز بود. نتایج تحقیق نشان داد که بین سمپاش­های مورد­ بررسی از نظر خصوصیات ذرات سمپاشی­شده و درصد تاثیر بر کنترل آفت اختلاف معنی­دار وجود داشت. سمپاش میکرونر بیشترین درصد تاثیر برکنترل تریپس، کمترین مقدار اندازه قطره­ای و بیشترین تراکم و مناسب­ترین کیفیت پاشش را به­خود اختصاص داد. عدم سمپاشی بر علیه تریپس پیاز موجب افت عملکرد به­میزان ۱۰ تن در هکتار شد.

واژه­های کلیدی: اندازه قطرات, تریپس, تراکم قطرات, سمپاش, سوخ پیاز