محمد خسروشاهی
مرتضی ابطحی
محمدتقی کاشکی
مجید حسینی

در این مقاله برای تعیین محدوده هایی از سرزمین ایران که تحت تاثیر عوامل(سازندهای) زمین شناختی شرایط بیابانی پیدا کرده اند، ابتدا نقشه های زمین شناسی 1:250000 ، 1:100000 سازمان زمین شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران برای پوشش سراسری استانهای مورد مطالعه تهیه شد. سپس سازندهای زمین شناسی شور و تبخیری که معمولا متعلق به دورانهای قبل از کواترنر هستند؛ در نقشه های متعلق به محدوده استانهای مورد مطالعه شناسایی شد. این محدوده ها تحت عنوان بیابانهای اولیه معرفی شدند. سپس با ترسیم شبکه زهکشی حوضه های آبخیز رودخانه هایی که حاوی سازندهای تبخیری بوده و تعیین مناطق پایین دست سازندهای تبخیری که از طریق جریانهای سطحی به گچ و نمک آلوده شده اند، بیابانهای ثانویه تعیین گردید. از تلفیق دو لایه مذکور بصورت استانی و سپس جانمایی آنها در نقشه سراسری ایران، محدوده بیابانهای متاثر از عوامل زمین شناسی تهیه شد. نتایج حاصل نشان داد 208041 کیلومتر مربع از مساحت ایران را بیابانهای زمین شناسی در برگرفته است

بیابان، زمین شناسی، سازند تبخیری، کواترنر، ایران