مسعود صبوری نوقابی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی و محیط زیست، گروه مهندسی و محیط زیست، دانشکده عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس.
محمد مهدی رجبی - استادیار گروه مهندسی عمران و محیط زیست، دانشکده عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس.
ابراهیم اسعدی اسکوئی - استادیار گروه پژوهشی هواشناسی کشاورزی، پژوهشگاه هواشناسی علوم جو.

داده های رطوبت خاک سنجش از دور مایکرویو به دلیل پیوستگی زمانی-مکانی، توانایی بالایی برای فراهم نمودن اطلاعات رطوبتی خاک دارند. ماهواره SMAP ناسا در محدوده طیف مایکرویو (باند L-) و تفکیک مکانی حدود ۴۰ کیلومتر از مهم ترین روش­ های تهیه داده ­های رطوبت خاک است. پایین بودن تفکیک مکانی داده ‎های رطوبت خاک این ماهواره، سبب محدودیت در کاربردهای عملی و در مقیاس ‎های محلی می ‎گردد. در مطالعه حاضر به منظور ریزمقیاس­ سازی داده های روزانه رطوبت خاک سطحی از محصولات سطح ۴ ماهواره SMAP (با قدرت تفکیک Km ۹) و افزایش قدرت تفکیک آن به ۱ کیلومتر، یک الگوریتم ریزمقیاس ­سازی با استفاده از روش ریزمقیاس ­سازی SMBDA و تصویر رادار ماهواره Sentinel ۱ و مشاهدات زمینی توسعه داده شد. برای این منظور ۱۰۳۷ نمونه زمینی رطوبت خاک در ۳۲ روز مختلف (پاییز و زمستان ۱۳۹۹) همزمان با محدوده گذر زمانی ماهواره Sentinel ۱ از منطقه دشت صالح آباد (ایلام) اندازه ‎گیری شد. نتایج نشان داد که ریشه مربعات خطا بین مقادیر رطوبت خاک ریزمقیاس شده با مشاهدات زمینی ۰۸۵/۰ (m۳.m-۳) است که درمقایسه با تحقیقات مشابه از صحت خوبی برخوردار است. تاثیر چالش ­های تغییرات پوشش گیاهی و بارندگی بر صحت نتایج الگوریتم استفاده شده بررسی شد. تطویل زمان-مکانی اندازه گیری های میدانی به دلیل ایجاد تنوع و پراکندگی بیشتر در مقادیر اندازه گیری شده و همچنین پیاده سازی الگوریتم با استفاده از روش های غیرکلاسیک (محاسبات نرم) می تواند به بهبود نتایج ریزمقیاس ­سازی بینجامد.

کلمات کلیدی:رطوبت خاک, ریزمقیاس سازی, SMAP, ۱ Sentinel, ایلام