ودود جوان امانی - استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
حمید اکبری - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، گرایش منابع انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

هدف: هدف این تحقیق بررسی تاثیر مدیریت دانش و سرمایه های فکری در کسب مزیت رقابتی و اولویت بندی آن به روش AHP در شرکت بیمه ایران می باشد.روش شناسی: روش تحﻘیق حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است. برای جمع آوری داده ها، از روش کتابخانه ای (مطالعه اسناد و مدارک) و روش میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق از کارکنان شرکت بیمه ایران به تعداد ۳۰۰۰ نفر انتخاب شدند. برای تعیین اندازه نمونه آماری از جدول مورگان استفاده گردید که با توجه به حجم جامعه آماری، تعداد نمونه آماری ۳۴۱ نفر برآورد شد. مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای مدیریت دانش، سرمایه فکریو مزیت رقابتی به ترتیب ۹۵۶/۰، ۹۲۶/۰ و ۲۵۰/۱ بدست آمد که بیانگر قابلیت اعتماد بالای پرسشنامه ها است. فرضیه های پژوهش نیز با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهای lisrel و Spss مورد بررسی قرار گرفته و همه فرضیه ها تایید شدند.نتایج: نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده های آماری در سطح معنی داری ۰۵/۰، بیانگر وجود تاثیر مدیریت دانش و سرمایه های فکری در کسب مزیت رقابتی می باشد. نتیجه اولویت بندی نیز بیانگر این است که توزیع دانش با وزن ۰.۲۴۶ بیشترین تاثیر را در بین ابعاد مدیریت دانش دارد و نگهداری دانش با وزن ۰.۱۱۹ کم ترین تاثیر را دارد. همچنین سرمایه رابطه ای با وزن ۰.۲۱۰ بیشترین تاثیر را در بین ابعاد سرمایه فکری و سرمایه سازمانی با وزن ۰.۱۳۰ کم ترین تاثیر را دارد.ابعاد سرمایه فکری با اشتراک دانش ارتباط مستقیم و معناداری داشته و سرمایه فکری ارتباط معناداری با اشتراک دانش دارد. به علاوه، سرمایه فکری منجر به بهبود اشتراک دانش کارکنان می شود. نتایج آزمون فرضیه ها حاکی از تایید رابطه مثبت و معناداری بین سرمایه فکری و مزیت رقابتی می باشد؛ بدین معنی که متغیر مدیریت دانش بر کسب مزیت رقابتی در شرکت بیمه ایران تاثیر مثبت و معنی داری می گذارد.نتیجه گیری: سازمان های برخوردار از مدیریت سرمایه فکری اصولا عملکرد بهتری نیز دارند.لذا، سازمان ها باید تلاش بیشتری در جهت ایجاد تمایل و توانمند ساختن کارکنان خود برای به اشتراک گذاری دانش و کسب مزایای رقابتی انجام دهند. توسعه و بهبود سرمایه اجتماعی، سرمایه فکری و مدیریت دانش در سازمان، نه تنها مستلزم بهبود ارتباطات و تعاملات مبتنی بر اعتماد میان اعضای سازمان بوده، بلکه نیازمند ساختار و فناوری مطلوب و مناسب هر سازمان است. بنابراین، سرمایه اجتماعی می تواند به عنوان یکی از قابلیت های سازمان به شمار آید و در خلق و تسهیم دانش موجود در سرمایه های فکری و مدیریت دانش سازمان کمک بسیار نماید.

مدیریت دانش, سرمایه فکری, مزیت رقابتی, عملکرد سازمان, شرکت بیمه ایران