مائده هاتفی - ۱- دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
مهناز محمدزاده - عضو هیات علمی گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی ۱۹۳۹۵۳۶۹۷ تهران . ایران
حسین حسین شعبانعلی فمی - دانشیار دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران

در دهه های اخیر، با توجه به فراگیر شدن کشاورزی ارگانیک در سراسر دنیا، اهمیت سلامت کره زمین، تولید غذای ارگانیک و سالم برای جمعیت رو به رشد و افزایش اقبال به بازارهای جهانی محصولات ارگانیک، توسعه کشاورزی ارگانیک در ایران مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق حاضر باهدف واکاوی موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک ایران و به روش توصیفی- همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان وزارتخانه جهاد کشاورزی بود (۱۱۴=N) که بر اساس جدول  نمونه گیری کرجسی و مورگان، حجم نمونه ۸۵ نفر تعیین شد. روش نمونه گیری و انتخاب افراد در جامعه، روش طبقه ای با انتساب متناسب بوده است و در داخل طبقه ها تعداد نمونه مورد نیاز به طور کاملا تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود که روایی محتوایی آن توسط کارشناسان و صاحب نظران تولیدات ارگانیک تایید شد. پایایی ابزار سنجش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید که مقدار آن ۹۵/۰ به دست آمد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، حکایت از شناسایی چهار مانع و محدودیت اصلی شامل موانع و محدودیت های نهادی- ساختاری، ارتباطی- آموزشی، دانش فنی و حمایتی داشت. این عوامل درمجموع ۸/۸۵ درصد از کل واریانس مربوط به متغیرهای موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک را تبیین کردند. با توجه به نتایج، توسعه کشاورزی ارگانیک  بیش از هر چیز مستلزم  توسعه زیر ساخت های نهادی و ساختاری می باشد تا با اتکا به آن و برنامه ریزی در جهت ارائه آموزشهای بنیادین و اساسی به منظور ارتقا سطح دانش فنی تولیدکنندگان و همچنین ارائه حمایت های لازم از ایشان موانع و محدودیت های توسعه کشاورزی ارگانیک را هموار نمود.

توسعه, غذا, کشاورزی ارگانیک, محدودویت, موانع