عبدالله جبرئیلی جلودار - استادیار جامعه المصطفی العالمیه ،قم،ایران
فرحت عباس حیدری - دانش پژوه سطح چهار رشته علوم و فنون قرائت، مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران،
عباس کریمی - دانشجوی دکتری رشته قرآن ومستشرقان جامعه المصطفی العالمیه،قم،ایران

موضوع «رسم المصاحف و قواعد مصحف ها» از مباحث مهم علوم قرآنی است که نظریات گوناگون اندیشمندان بسیاری را در پی داشته است؛ هرچند برخی از ابعاد قواعد و رسم و رابطه آن با دانشهای ذیربط تا حدی تبیین شده، اما بسیاری از اندیشههای اندیشمندان علوم قرآنی هنوز به طور شایسته مورد بررسی قرار نگرفته است. در این مقاله سعی شده بخشی از رسم و قواعد رسم و مصحف در صدر اسلام مورد بررسی قرار گیرد؛ از جمله موضوع رسم الخط عثمانی، پیدایش، گسترش و مشکلات عدیده ای که در خوانش آن در حوزه قرائت پژوهی داشته است توانسته چالش های جدیدی را پیش روی قرار دهد که نه تنها مبتدیان بلکه برای عالمان مسلمان و مستشرقان قرآن پژوه مباحث جدیدی را در موضوع مصاحف قرآن پدید آورده است. برخی از عالمان این گونه رسم الخط را توفیقی دانسته و اجازه بی اعتنایی به آن را مذمت می نمایند. در تحقیق کنونی با روش تحلیلی توصیفی ضمن بررسی و تحلیل نظریه توقیفی بودن رسم الخط عثمانی، مخالفت این رسم الخط با رسم الخط متداول در قرآن در شش حوزه و گستره، زیادت، حذف، همزه، بدل، فصل و وصل و بالاخره وجود آن را در نوع قرائت در برخی از کلمات قرآن، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است

رسم الخط, قواعد مصحف ها, رسم الخط عثمانی, اختلاف در رسم الخط