الهام مهرپرور حسینی - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران
سعید یزدانی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران

رشد اقتصادی همواره به عنوان شاخصی مهم مد نظر سیاست گذاران اقتصادی بوده است. با توجه به محدودیت نهاده های تولیدی، مناسب ترین راه برای رشد هر بخش افزایش بهره وری است. در بخش کشاورزی، با توجه به ریسک های متعددی که کشاورزان به دلیل فعالیت در محیط باز با آن روبه رو هستند، افزایش بهره وری نیز از آن ریسک ها تاثیر می پذیرد. از این رو، ضروری است با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد و تامین امنیت غذایی، راهکارهایی برای کاهش ریسک اندیشیده شود که توسعه مکانیزاسیون و زیرساخت ها به منظور کاهش ریسک پدیدآمده از کشت دیم و هدررفت منابع، گسترش بیمه و تنوع کشت در این دسته جای می گیرند. پژوهش پیش رو، نخست به اندازه گیری بهره وری کل عوامل تولید با استفاده از شاخص ترنکوئیست- تیل در زیربخش های زراعت و باغبانی در سال های ۱۳۵۳- ۱۳۸۶ پرداخته، سپس با برآورد یک الگوی رگرسیونی، تاثیر عوامل نامبرده بر آن را بررسی کرده است. نتایج نشان داد؛ میانگین رشد بهره وری کل عوامل تولید زیربخش های زراعت و باغبانی ۹۶ درصد بوده است، بیمه و تنوع کشت اثر مثبتی بر بهره وری دارد و کاربرد بیش از اندازه تراکتور موجب کاهش بهره وری می شود.

بیمه محصولات کشاورزی, تنوع کشت, زیرساخت ها, شاخص ترنکوئیست- تیل, مکانیزاسیون