مریم احمدی - عضو علمی دانشگاه پیام نور استان همدان

بی شک ادبیات و فرهنگ هر جامعه با ملیت آن رابطه ای ناگسستنی دارد . در میان ادبیات ملل گوناگون، فرهنگ و ادبیات فارسی به لحاظ اصالت و دیرینگی از جایگاه ویژهای برخوردار است . ادبیات پارسی بعد از اسلام، علاوه بر اینکه صبغه ی دینی و مذهبی داشته با ملیت ایرانی نیز بیگانه نبوده است . اکثریت قریب به اتفاق شاعران و نویسندگان، پیرو آیین مقدس اسلام بوده اند . بنابراین پیوند ادبیات فارسی با روح اسلامی و ملیت ایرانی پیوندی عمیق است . یکی از بنیانهای هویت هر جامعه ای نیز ستایش و دفاع از وطن است . چه بسیار نویسندگانی که در دوره های مختلف سرزمینشان، در گیر و دار هجوم بیگانگان و استعمار آنان زبان به ستایش از وطن و آزادی گشوده اند. ستایش و دفاع از وطن به عنوان جوهره و اصل هویت ایرانی در دوره های اخیر بسیار مطرح بوده است . بخصوص از زمان حکومت ننگین قاجار که نفوذ استعمارگران و فرصت طلبان بیگانه باعث آزرده شدن روح هر ایرانی مسلمان گردید شاعران آزادیخواه و مشروطه طلب در اشعار خود به دفاع از هویت، فرهنگ و وطن پر داختند. ستودن وطن از این دوره رسماً وارد حوزه ی ادبیات متعهد و مردمی شد و اصطلاح هویت ملی و وطن برای مردم تعریف گردید.

هویت ایرانی، وطن، شعر مشروطه، تصنیف، ملک الشعرای بهار، عارف قزوینی