سیامک صاحبی - کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی،مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و
محمدهادی فلاحی - دکترای زبان شناسی همگانی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحق

این نوشتار می کوشد به بررسی انواع نظام های گفتمانی رایج در گلستان سعدی از منظر نشانه- معناشناسی بپردازد . به همین منظور، مقاله نخست گلستان سعدی را یک محصول روایی و فعالیتی گفتمانی معرفی می کند و ضرورت بهره جستن از دست آوردهای زبان شناسی نوین در بررسی و تجزیه و تحلیل متونی ازاین دست را بیان می دارد. سپس، با تلقی گفتمان به مثابه فرایند پوی ای تولید معنا و تبیین نشانه - معنا شناسی به عنوانرهیافتی نوین که در پی مطالعه و بررسی تمام وقایعی ست که در ژرف ساخت نشانه ها یا بین آن ها شکل می گیرد؛ انواع نظام های نشانه - معنایی گفتمان روایی گلستان سعدی را در قالب سه دسته ی کلی 1-کنشی، 2- شَوشی و 3- رخدادی ارایه می دارد. به دنباله نیز، ضمن تحلیل زنجیره ها و برش هایی از نمونه حکایت های انتخابی، به تشریح، توصیف و تبیین گونه های هریک از انواع گفتمانی رایج در گلستان پرداخته می شود.در پایان این جستار ضمن بیان داشت این امر که نشانه – معنا شناسی به عنوان یک رویکرد نوین قابلیت به کاربسته شدن در تجزیه وتحلیل سبکی و معنایی متون کلاسیک و نو فارسی را دارامی باشد؛ چنین نتیجه گیری می شود که گفتمان روایی گلستان در عین برخورداری از یک نظام کنشی القایی، از دیگر انواع گفتمان نیز تا حصول معنا سودمی جوید و ازاین رو، انواع نظام های گفتمانی، آن گونه که در این پژوهش مطرح گشته است، در این اثر قابل بازیابی می باشند و به تعبیری سعدی با درآمیختن روابط کنشی، شَوشی و رخدادی به تولید ارزش و معنا در جریان گفتمان روایی گلستان نایل گشته و با درآمیختن گونه های مختلف گفتمانی، متنی یگانه و برجسته در ساختار سبکی و معنایی برجای گذاشته است.

گلستان سعدی، گفتمان روایی، نشانه - معناشناسی، کنش، شَوش