محدثه مقسم - گروه گیاه پزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
منیژه جمشیدی کلجاهی - گروه گیاه پزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
رضا خاکور - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سویل نعمت اللهی - گروه گیاه پزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

قارچ های بیماری گر حشرات از جمله عوامل کنترل بیولوژیک هستند که به صورت طبیعی جمعیت حشرات را در سطح تعادل نگاه می دارند و به عنوان حشره کش های میکروبی مورد استفاده قرار می گیرند. در این تحقیق، جدایه های مختلف قارچ های بیمارگر حشرات، از خاک باغات مناطق مختلف آذربایجان شرقی جداسازی و بیماری زایی آن ها علیه بید آرد Anagasta kuehniella (Lep.:Pyralidae) بررسی شد. از بیست نمونه  مختلف خاک جمع آوری شده، پنج جدایه قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae، با استفاده از روش طعمه گذاری با لارو بید آرد A. kuehniella جداسازی و شناسایی شد و سپس زیست سنجی لاروهای سن چهارم، به روش غوطه ورسازی با جدایه ها در پنج غلظت، در سه تکرار و با دوازده عدد لارو بید آرد انجام شد. نتایج زیست سنجی نشان داد که لاروهای سن چهارم بید آرد به همه جدایه ها حساس بودند. بیش ترین مرگ و میر به وسیله جدایه MTA با حدود ۹۰ درصد روی میزبان بید آرد A. kuehniella  بوده است. که در بالاترین گروه زهرآگینی قرار گرفتند. جدایه  MTA با کم ترین LC۵۰ با مقدار ۱۰۶×۰/۴۲ کنیدی بر میلی لیتر، بیش ترین زهرآگینی را نسبت به سایر جدایه ها داشته و بیش ترین LC۵۰ ثبت شده مربوط به جدایه MTV، با مقدار ۱۰۹×۴/۳ کنیدی بر میلی لیتر بود، که کم ترین زهراگینی را نسبت به سایر جدایه ها داشته است. مقایسه میانگین و گروه بندی جدایه ها نشان داد که بین جدایه ها و اثربخشی غلظت های مختلف تفاوت معنی داری وجود دارد.

بید آرد, کنترل میکروبی, جداسازی, زهراگینی, Metarhizium anisopliae