مسلم شجاعی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام، دانشگاه شهید باهنر کرمان
پوریا دادور - دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه دام، دانشگاه شهید باهنر کرمان
سمیه بهشتی روی - دانشجوی کارشناسی علوم دامی دانشگاه شهید باهنر کرمان

پروبوتیک ها باکتری های مفیدی می باشند که حیوان میزبان خود را علیه پاتوژن های باکتریایی مضر حفظ می کنند. بزرگترین هدف استفاده از پروبیوتیک ها در پرورش ماهی حفظ و یا بازسازی یک ارتباط بین میکروارگانیسم های پاتوژن و میکروارگانیسم های خودی تشکیل دهنده فلور میکروبی روده و پوست ماهی می باشد. هدف این مقاله ارزیابی مخلوطی از پروبیوتیک های باکتریایی به عنوان یک مکمل اضافه شده به آب ماهی ها تحت شرایط آزمایشگاهی و تعیین مقدار مفید استفاده از آن در آب ماهی می باشد. اثرات مواجهت کوتاه مدت و بلند مدت این مخلوط با ماهی در آب های جاری و شور مورد مطالعه قرار گرفته است و مطالعاتی جهت بررسی اینکه آیا استفاده از این پروبیوتیک ها باعث حفظ ماهی ها علیه پاتوژن ها می شود بطور گسترده ای انجام شده اند. نشان داده شده است که بسیاری از پروبیوتیک ها باعث بهبود فعالیت باکتری های مفید موجود در دستگاه گوارش ماهی می شوند و همچنین این میروارگانیسم ها با تولید ویتامین B-12 باعث افزایش فعالیت دستگاه گوارش ماهی می شوند. بنابراین اضافه کردن پروبیوتیک ها به ماهی باعث یک تعادل مناسب در فلور میکروبی دستگاه گوارش و به موجب آن یک تغذیه و رشد مناسب و سلامت ماهی می شوند. مقدار مناسب استفاده از پروبیونیک ها در آب ماهی ها از طریق روش های آزمایشگاهی در طی یک آزمایش 24 ساعته با غلظت های 0، 4، 64 و 256 ppm و با یک دوره دو هفته ای جمع آوری نتایج تعیین شد. غلظت های بالغ بر 64ppm جهت درمان ماهی های بیمار مناسب بودند و این در حالی بود که در غلظت 256ppm یک مرگ و میر قابل ملاحظه ای مشاهده شد. در مرحله بعد این مخلوط با غلظت 64ppm برای مدت 6 هفته بصورت هفته ای دو بار و یا دو هفته ای یک بار به ماهی ها عادت داده شد و هیچ مرگ و میری در طول آزمایش مشاهده نشد. یک نرخ رشدبالاتری در ماهی هایی که بصورت هفته ای دوبار مورد عادت پذیری قرار گرفته بودند در مقایسه با گروهی که مورد درمان قرار نگرفتندمشاهده شد و این در حالی بود که هیچ اختلاف معنی داری در ماهی های درمان شده بصورت دو هفته ای یک بار وجود نداشت. شمار سلول های باکتریایی کل (TCC) در آب در هر دو گروه مورد آزمایش در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی دار ی بالا بود. در آزمایش بعد هر دو گروه توسط پاتوژن های باکتریایی در معرض عفونت قرار گرفتند و یک مرگ و میر بالاتری در گروه شاهد بدون استفاده از پروبیوتیک ها (55/8 در مقایسه با 40/4) مشاهده شد. بنابراین استفاده از پروبیوتیک ها باعث ایجاد یک مقاومت قابل ملاحظه ای درماهی ها در برابر بیماری ها می شود و همچنین استفاده از پروبیوتیک ها در آب تانک ها و حوضچه ها از آنجایی که ترکیب آب باکتری های آب و املاح را تغییر می دهند باعث بهبود کیفیت آب و در نتیجه آن، روی سلامت ماهی تأثیر گذار می باشند.

پروبیوتیک های باکتریایی، ماهی، مرگ و میر