آزاده اسکندری - Ph.D Candidate in Animal Physiology, Department of Biology, Faculty of Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
احمدعلی معاضدی - Professor, Department of Biology, Faculty of Sciences, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. moazedi.a@gmail.com
حسین نجف زاده ورزی - Professor, Department of Basic Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran. Professor, Department of Pharmacology, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
محمدرضا آخوند - Assistant Professor, Department of Statistics, Faculty of Mathematical Sciences and Computer, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

زمینه و هدف : اختلال عملکرد و کاهش نورون های کولینرژیک قاعده قدامی مغز در زمره ابتدایی ترین وقایع پاتولوژیکی بیماری آلزایمر است. این مطالعه به منظور تعیین اثر دونپزیل هیدروکلراید بر اختلالات حافظه مرجع و کارکردی ناشی از تخریب الکتریکی دوطرفه هسته قاعده ای مگنوسلولاریس (NBM) در مدل بیماری آلزایمر موش صحرایی انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی ۵۶ سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی در ۸ گروه ۷ تایی شامل کنترل، گروه تخریب NBM (تخریب دو طرفه هسته NBM با القای جریان الکتریکی ۰.۵ میلی آمپر به مدت ۳ ثانیه)، گروه شاهد تخریب (ورود الکترود به هسته NBM بدون القای جریان الکتریکی)، گروه های تخریب تحت تیمار با دونپزیل (۰.۱, ۱, ۵, ۱۰ mg/kg)، گروه سالین (تخریب NBM + سالین) قرار گرفتند. در آزمون های اکتساب و یادآوری دستگاه ماز شعاعی هشت بازویی، الگوهای ورود به بازوها در هر گروه برای محاسبه انتخاب بازوهای صحیح، خطای حافظه کارکردی، خطای حافظه مرجع و زمان سپری شده در نظر گرفته شدند. یافته ها : تخریب الکتریکی دو طرفه هسته NBM در گروه تخریب، یادگیری فضایی را نسبت به گروه کنترل کاهش داد (P<۰.۰۵). همچنین وارد کردن الکترود به هسته NBM بدون القاء جریان الکتریکی نسبت به گروه تخریب، اثری بر یادگیری فضایی نداشت. تزریق دونپزیل بعد از القاء جریان به صورت وابسته به دوز سبب بهبود متغیرهای خطای حافظه فضایی نسبت به گروه تخریب شد (P<۰.۰۵). نتیجه گیری : تیمار موش های صحرایی با دونپزیل بعد از تخریب NBM به صورت وابسته به غلظت اختلال شناختی ناشی از تخریب را بهبود می دهد.

Alzheimer disease, Nucleus Basalis Magnocellularis, Memory, Donepezil hydrochloride, Rat, آلزایمر, هسته قاعده ای مگنوسلولاریس, حافظه, دونپزیل هیدروکلراید, موش صحرایی