کتایون اعلامی - دانشجوی دکتری مدیریت تکنولوژی، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
محمدعلی کرامتی - دانشیار عضو هیئت علمی، گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).
قاسم توحیدی - دانشیار ریاضی کاربردی گرایش تحقیق در عملیات، گروه ریاضی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

فناوری از جنس دانش است و کاربردی شدن دانش نیازمند سرمایه گذاری در علم و فناوری و سرمایه انسانی است که خود محرک نوآوری می باشند. بنابراین مطالعه عوامل و متغیرهای موثر بر تولید دانش و فناوری برای کشورهای در حال توسعه، که دراین زمینه با کشورهای پیشرفته فاصله زیادی دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف مطالعه تاثیر برخی متغیرهای اقتصادی تاثیرگذار بر تولید فناوری پیشرفته در کشورهای در حال توسعه انجام شده است. در این مطالعه تاثیر متغیرهای مختلف از جمله نوآوری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی (به عنوان متغیرهای مستقل) بر تولید فناوری پیشرفته (به عنوان متغیر وابسته) در دوره زمانی ۲۰۱۹ - ۲۰۱۵، برای ۳۰ کشور در حال توسعه از آسیا و آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه، اروپا، آفریقا و امریکای لاتین با استفاده از روش داده های تابلویی برآورد شده است. یافته ها نشان می دهند که علاوه بر تاثیر مثبت و معنادار سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نوآوری (که با درخواست های ثبت پتنت سنجیده شده) و سرمایه انسانی (تعداد محققان) بر تولید فناوری پیشرفته در کشورهای در حال توسعه منتخب، بالاترین کشش تولید فناوری پیشرفته (بیشترین اثرگذاری) از آن سرمایه انسانی است.

تولید فناوری پیشرفته, سرمایه انسانی, سرمایه گذاری مستقیم خارجی؛ نوآوری, داده های تابلویی(پنل دیتا)