علی قشلاقی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه شهاب دانش، قم، ایران

به دنبال رشد روزافزون شهرنشینی و جمعیت شهرها در دهه های اخیر در ایران، تامین مسکن، یکی از مهمترین دغدغه های امروز به شمار میرود. در این راستا ساخت مسکن به صورت انبوه سازی انجام میگیرد اما به علت افزایش قیمت زمین، مصالح مصرفی و روشهای ساخت وساز نوین، قیمت تمام شده آن بسیار بالا میباشد، این در حالی است که با وجود قیمتهای سرسام آور، عملکردی بودن فضاها، استفاده طولانی و کیفیت فضاها به فراموشی سپرده شده است. در این میان گروهی از اقشار جامعه، توانایی و استطاعت اولیه تهیه مسکن را نداشته و یا در صورت تامین مسکن، امکان تعویض آن را طی سالهای متمادی ندارند و درازای هزینه ای که با مشکلات فراوان جهت خرید مسکن پرداخته کرده اند، انتظار کیفیت مناسب و قابل استفاده بودن مسکن در مدت طولانی رادارند. ازاینرو پژوهش حاضر با روش (Action Research) و با مرور مقالات پژوهشی و منابع اطلاعاتی معتبر، به دنبال کشف و بررسی مولفه های کالبدی موثر بر کاهش هزینه ها در ساخت و طراحی مسکن مدولار، به منظور حمایت از اقشار کم برخوردار و در پی آن ارائه ی طرح مجتمع مسکونی مهر در شهر قم میباشد. پس از بررسی مبانی نظری و استخراج ابعاد مختلف مسکن مدولار یافته های پژوهش حاکی از آن است ابعاد زیست محیطی، کالبدی، اقتصادی، اجرایی و عملکردی با زیر مجموعه های همچون کاهش ضایعات ساختمانی، صرفه جویی در مصرف انرژی ،انعطاف پذیری ،افزایش عمر مفید ساختمان، قابلیت استفاده از مصالح جدید، فضاهای قابل دید و توجه به امنیت محیطی، کنترل و کاهش هزینه ها، قابلیت انبوه سازی، سرعت بالای اجرا، سهولت اجرا، بهینه نمودن عملکردها و اصلاح الگوی مسکن، در کاهش هزینه های مسکن تاثیرگذار بوده است و سپس با کمک آنها کانسپت اولیه مسکن مهر بر پایه معماری مدولار برای اقشار کم برخوردار طراحی گردید.

مولفه های کالبدی، مسکن مدولار، اقشار کم برخوردار، مجتمع مسکونی مهر، شهر قم.