الهام خواجه زاده - مدرس آموزشکده فنی و حرفه ای دختران نی ریز
عباس علوی راد - عضو هیاتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد

روابط تجاری هر کشور در سطح بین الملل می تواند بر رشد اقتصادی آن کشور تاثیر گذار باشد، این روابط منجر به اشتغال عوامل تولید در بخش هایی از اقتصاد هر کشور می شود که از بهره وری بیشتری برخوردارند و این امر منجر به بازدهی کل عوامل تولید و تولید ناخالص داخلی هر کشور می گردد. بدین منظور در این پژوهش توجه ویژه به ساختار صادراتی ایران می باشد . هدف مقاله حاضر بررسی سرمایه انسانی، صادرات و رشد اقتصادی و بیان رابطه آنها می باشد و ساختار صادراتی ایران بطور دقیق بررسی شده است؛ برای این منظور مقاطع زمانی مختلف که از نظر اقتصادی توام با حوادث متنوعی بوده اند از هم تفکیک شده اند. این دوره شامل پنج برنامه قبل و چهار برنامه پس از پیروزی انقلاب اسلامی باشد. در این راستا جهت بررسی روابط میان متغیرهای مورد نظر و ساختار صادراتی ایران در راه تحقق اهداف از روش کتابخانه ای و با استفاده از اطلاعات و آمارهای سری زمانی سالهای 1329 لغایت 1388 از بانک مرکزی و مرکز آمارایران استفاده شده است. نتایج این مقاله نشان دهنده ناپایداری در روند صادرات، حجم پایین صادرات غیر نفتی از کل میزان صادرات و تنوع اندک محصولات صادات صنعتی از سهم صادرات غیر نفتی ازمهمترین ویژگی های ساختار صادراتی ایران طی این دوره می باشد. صادرات غیر نفتی همچنان به محصولات و به کالاهای کشاورزی و سنتی وابسته است به طوری که صادرات گروه کشاورزی و سنتی همواره سهم عمده ای از صادرات غیر نفتی را به خود اختصاص داده است. همچنین روند رشد کل صادات به خصوص صادرات غیر نفتی با ناپایداری و تزلزل روبه رو می باشد و با توجه به پایین بودن تنوع صادرات غیر نفتی و به رغم اجرای چهار برنامه پس از پیروزی انقلاب، صادرات غیر نفتی نمی تواند به کمک اقتصاد ایران بیاید.

سرمایه انسانی، صادرات، رشد اقتصادی