مهدی محمودی - Genetic and Plant Breeding, Department of Agronomy and Plant Breeding, Aburaihan Faculty of Agricultural Technology, University of Tehran, Pakdasht, Iran
سید احمد سادات نوری - Genetic and Plant Breeding, Department of Agronomy and Plant Breeding, Aburaihan Faculty of Agricultural Technology, University of Tehran, Pakdasht, Iran
محسن ابراهیمی - Department of Agronomy and Plant Breeding, Aburihan Faculty of Agricultural Technology, University of Tehran, Pakdasht, Iran
مسلم بهمن کار* - Seed and Plant Improvement Research Department, Safiabad Agricultural Research and Education and Natural Resources Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Dezful, Iran.

پریلا با نام علمی Perilla ferutescens (L.) Britton گیاهی است دارویی که در درمان بیماری کرونا موثر است. هدف از این مطالعه، بررسی القای ریشه موئین در گیاه دارویی پریلا با استفاده از آگروباکتریوم رایزوژنز به منظور بهینه سازی تولید متابولیت های ثانویه در شرایط درون شیشه ای است. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار صورت پذیرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل ریزنمونه با چهار سطح (هیپوکوتیل، کوتیلدون، برگ و میان گره ساقه) و سویه باکتری با دو سطح (ATCC-۱۵۸۳۴ و A۴) بود. نتایج دال بر آن بود که اثر متقابل عوامل مورد بررسی بر روی صفات روز تا القای ریشه مویین، درصد القای ریشه مویین، وزن تر و خشک ریشه های موئین پس از دو ماه، معنی دار بوده است. ظهور ریشه های مویین در ترکیب تیماری ریزنمونه کوتیلدون تلقیح شده با ATCC۱۸۵۳۴ سریعتر از سایر ترکیبات تیماری مورد مطالعه بود. بیشترین درصد القا و ظهور ریشه مویین، وزن تر و خشک آن در ترکیب تیماری سویه ATCC۱۵۸۳۴ و ریزنمونه کوتیلدون حاصل شده و به طور معنی داری نسبت به سایر ترکیبات تیماری بیشتر بوده است. ماهیت تراریختی ریشه های موئین با استفاده از ردیابی قسمتی از ژن rolB با به کارگیری واکنش PCR تایید شد در حالی که برای ریشه های طبیعی و غیرتراریخته نوار مربوطه تکثیر نشد. بطور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که القای ریشه های موئین در پریلا متاثر از ریزنمونه و سویه باکتری بوده و این نتایج یک پیش نیاز مهم برای آزمایشات مربوط به کشت ریشه مویین با هدف تولید متابولیت های ثانویه است.

Agrobacterium rhizogenes, Transformation, Perilla, Hairy root, Secondary metabolites., آگروباکتریوم ریزوژنز, پریلا, تراریختی, ریشه مویین, متابولیت های ثانویه