ابراهیم زینلی
افشین سلطانی - دانشگاه علوم کشاورزی گرگان
سرالله گالشی - دانگشاه علوم کشاورزی گرگان
سید علی رضا موحدی نائینی - دانشگاه علوم کشاورزی گرگان

این مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت تغذیه نیتروژنی مزارع گندم درگرگان در سال زراعی ۸۶- ۸۵ به اجرا درآمد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین عملکرد ماده خشک در ۱۶ مزرعه در طول فصل رشد از ۳۸/۰ (در ابتدای پنجه زنی) تا ۵۱/۱۲ (در رسیدگی برداشت) تن در هکتار متغیر بود. غلظت نیتروژن در ماده خشک گیاهی مزارع مورد مطالعه در ابتدای پنجه زنی ۰۹/۳ ، میانه پنجهزنی ۶۰/۲، ساقه رفتن ۶۲/۱، آبستنی ۵۶/۱، اوایل آبکی شدن دانه ۱۴/۱ و در رسیدگی برداشت ۰۸/۱ درصد بود. این نتایج حاکی از بیشترین کاهش غلظت واقعی نیتروژن در مرحله ساقهرفتن و همچنین کاهش مستمر غلظت واقعی نیتروژن با پیشرفت نمو گیاه است. غلظت واقعی نیتروژن در تمام مراحل نمو به طور قابل ملاحظهیی از غلظت بحرانی نیتروژن در ماده خشک گیاهی کوچکتر بود؛ میانگین غلظت بحرانی نیتروژن مزارع در ابتدای پنجه زنی ۳۸/۴، میانه پنجهزنی ۳۳/۴، ساقه رفتن ۸۸/۲، آبستنی ۳۲/۲، اوایل آبکی شدن دانه ۹۵/۱ و در رسیدگی برداشت ۷۲/۱ درصد بود. بنابراین، میانگین NNI در ۱۶ مزرعه مورد بررسی در تمام مراحل نمو کمتر از مطلوب (۱=NNI) بود؛ میانگین NNI در ابتدای پنجه زنی ۷۱/۰، میانه پنجه زنی ۵۹/۰، ساقه رفتن ۵۷/۰، آبستنی ۶۸/۰ ، اوایل آبکی شدن دانه ۵۹/۰ و بالاخره در رسیدگی برداشت ۶۱/۰ برآورد گردید. این نتایج حاکی از نامطلوب بودن (۱>NNI ) تغذیه نیتروژنی مزارع گندم در گرگان در تمام مراحل نمو و در نتیجه محدود

گندم, شاخص تغذیه نیتروژن, غلظت بحرانی نیتروژن, عملکرد ماده خشک