علی اصغر پورعزت - استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
سپیده قلی پور - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی-مدیریت منابع انسانی، پردیس بین المللی ارس دانشگاه تهران
جبار باباشاهی - هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران
رضا طهماسبی - عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران

دولت ها در تلاش برای ایجاد ساختارهای توسعه محور، با دو وضعیت مواجه خواهند بود: یا در جلب مشارکت جامعه هدف در برنامه ها و پروژه ها و سازماندهی موفق عمل می کنند یا قادر به جلب مشارکت نیستند و در نتیجه، مردم خود برای سازماندهی تلاش ها وارد عمل می شوند. به نظر می رسد که با پیچیده تر شدن مشکلات پیش روی جوامع و هم چنین رشد جمعیت، به صورت اجتناب ناپذیری، دولت ها به تنهایی قادر به پیشبرد همه اهداف خود از مسیر ساختارهای دولتی اولیه نخواهند بود و می بایست آحاد جامعه را چنان آگاه و توانمند نمایند که خود قادر به شناسایی مسیرهای لازم برای سازماندهی تلاش ها در جهت اهداف توسعه، مصالح و منافع عمومی باشند. بدین ترتیب یا دولت ها آگاهانه این مسیر را برای جامعه تسهیل می نمایند یا جوامع، با مشاهده نیازمندی ها و هم چنین مشاهده ساختارهای اجتماعی مردم نهاد موثر در امر توسعه در کشورهای توسعه یافته، به این نتیجه می رسند که خود این ساختارها را شکل دهند. سازماندهی موثر و جلب مشارکت، خصوصا در روستاهایی که ساختارهای مشارکت اجتماعی آنان در امر توسعه در مقایسه با مناطق شهری از درجه پایین تری از توسعه یافتگی برخوردار است و عموما از آن ها با عنوان «مناطق محروم» یاد می گردد، اهمیت بیشتری می یابد. در مقاله حاضر بر اساس رویکرد تحلیل هرمنوتیکی با مطالعه اسنادی و تحلیل دو برنامه توسعه، یکی در اتحادیه اروپا و دیگری در پاکستان، «الگوی نظری تقویت ساختارهای اجتماعی برای حمایت از خط مشی های توسعه مناطق روستایی ایران» ارائه می گردد.

توسعه روستایی, سرمایه انسانی, سرمایه اجتماعی, بسته خط مشی, سازمان مردم نهاد