شاهرخ رنجبربهادری
محمدتقی ذاتی رستمی
صمد لطف ا لله زاده
بهار شمشادی

در بررسی حاضر میزان وقوع آلودگی به کرم های کبدی در نشخوارکنندگان بو میشهرستان بهشهر و ارتباط بین دفع تخم انگل و شدت آلودگی به کر م های کبدیموجود در دا م های مذکور بررسی گردید . بدین منظور۱۲۸۰ راس گوسفند۳۱۸ راس بز و۴۲۰ راس گاو از لحاظ آلودگی به ترماتود های کبدی مورد بررسی قرارگرفتند و در مجموع آلودگی به فاسیولا و دیکروسلیوم به ترتیب در۱.۴%و ۴.۸۴%گوسفندان ۲.۲%،۳.۷۸%بز ها و۱۰.۲۴%،۲.۱۴%گاو های مورد مطالعه گزارش شد. بررسی آماری انجام شده ارتباط معنی داری را بین آلودگی به فاسیو لا و سن وجنسیت دام های مورد بررسی نشان نداد ، همچنین اختلاف مذکور در آلودگی بهدیکروسلیازیس و جنسیت دام های مطالعه شده نیز معنی دارنبود. اما در مورد متغیرسن این ارتباط معنی دار در گوسفندان و بزها برخلاف گاوها مشاهده گردید . درگوسفند و بزهای مورد مطالعه با شدت های مختلف آلودگی به فاسیو ، لا در۴۴%مبتلایان هیچ تخم کرمی جدا نگردید و از ۵۶%مابقی ( ۱۴ راس ) با حداکثر آلودگی چهار کرم ، یک تا سه تخم در هر گرم مدفوع جدا گردید . بررسی آماری ارتباطمعنی داری را بین شدت آلودگی به فاسیولا و میزان تخم دفع شده در مدفوع، درگوسفندان و بزها نشان داد اما در گاوهای مورد بررسی اینگونه نبود . همچنین درآلودگی به دیکروسل یازیس نیز ارتباط مشخصی بین شدت آلودگی و میزان تخم دفعشده در گوسفندان و بزها مشاهده نگردید، درصورتی که این ارتباط در گاوها، معنیدار بود . بنابراین با توجه به اینکه درحال حاضر عملی ترین روش تشخیص آلودگیبه ترماتودهای کبدی در دا م های مبتلا، آزمایش مدفوع می باشد، بررسی حاضر نشانداد که روش فوق احتمالا نمی تواند بطور قابل اعتمادی جهت تشخیص قطعیآلودگی به ترماتودها استفاده گردد

فاسیولا, دیکروسلیوم دندریتیکوم, نشخوارکنندگان, بهشهر, ایران