Azita Mehrbakhsh - Mashhad Branch of Islamic Azad University, Mashhad, Iran
Javad Baharara - Branch of Islamic Azad University, Mashhad, Iran
Saeedeh Zafar Balanejad - Branch of Islamic Azad University, Mashhad, Iran
Mohammad Amin Kerachian - , Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

امواج الکترومغناطیسی (EMF) ترکیبی از امواج الکتریکی و مغناطیسی هستند. انرژی حمل شده به وسیله این تابش ها در بافت های زنده جذب می شود. به نظر می رسد که میدان های الکترومغناطیسی می توانند باعث ناباروری در زنان شوند.  شاهدانه گیاهی یک­ساله و لیفی است و در مناطق گرمسیری به طور خودرو می روید. این پژوهش با هدف بررسی اثر حفاظتی عصاره  شاهدانه با غلظت های ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم  و میدان الکترومغناطیسی با فرکانس ۵۰ هرتز و شدت ۵۰ گاوس بر بلوغ فولیکول های تخمدانی و تغییرات سطح هورمون های FSH، LH، استرادیول و پروژسترون در موش ماده نابالغ نژاد NMRI انجام شده است. در پژوهش حاضر ۴۸ سر موش کوچک آزمایشگاهی نژاد ماده نابالغ NMRI با سن تقریبی ۱۶ روزه و وزن حدود ۱۸ گرم در ۸ گروه تقسیم شدند. بعد از تیمار، نمونه ها تشریح و تخمدان ها از بدن آن ها خارج شدند. سپس وزن تخمدان ها با ترازوی دیجیتال ثبت شد و پس از طی مراحل آماده سازی بافتی شمارش تعداد فولیکول های بدوی، اولیه، ثانویه و آترزی و تعیین سطح هورمون ها انجام شد. نتایج نشان داده است که غلظت ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم عصاره  شاهدانه می تواند بعد از اثر میدان ۵۰ گاوس، تعداد انواع فولیکول ها را افزایش و تعداد فولیکول های آترزی را کاهش دهد. کاربرد غلظت ۵۰ بعد از تیمار با میدان ۵۰ گاوس افزایش سطح هورمون های FSH، LH و استرادیول را باعث شد و سطح پروژسترون را کاهش داد. یافته ها بیانگر این است که عصاره  شاهدانه با غلظت ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم می تواند نقش محافظتی در جلوگیری از کاهش تعداد فولیکول های حاصل از آسیب القا شده توسط امواج الکترومغناطیسی داشته باشد.

field intensity, follicle count, infertility, NMRI, ovary weight, شدت میدان, شمارش فولیکول ها, ناباروری, نژاد NMRI, وزن تخمدان