مجید کرمانی - Associate Professor, Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. Research Center for Environmental Health Technology, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
خالد آذر شب - M.S. Student of Environmental Engineering, School of Electrical, Computer and Environmental Engineering, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
محسن دولتی - M.S. Student of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
منصور قادر پوری - Department of Environmental Health Engineering, School of Health and Nutrition, Lorestan University of Medical Sciences, Khorramabad, Iran

زمینه و هدف: هجوم ریز گردها به شمال غرب ایران از دهه اخیر به صورت تهدیدی جدی برای سلامت و اقتصاد مردم منطقه تبدیل شده است و خسارت جانی و مالی زیادی را ایجاد می کند. هدف از این تحقیق، کمی سازی میزان مرگ ومیر ناشی از ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون شهر بوکان در سال ۱۳۹۴ با استفاده از نرم افزارAirQ ۲,۲,۳ می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی–تحلیلی در شهر بوکان انجام شد. سنجش غلظت ذرات ۲.۵ PM توسط دستگاه MP۱۰۱M مانیتور بتامیرایی در طول سال ۱۳۹۴ به صورت ۲۴ ساعته انجام شد و درمجموع داده های ۳۲۱ روز توسط دستگاه ثابت سنجش آلودگی هوای شهر ثبت شده است. اطلاعات هواشناسی ازجمله سرعت و جهت باد و رطوبت نسبی از اداره هواشناسی اخذ گردید. نرم افزار با استفاده از داده های پردازش شده توسط اکسل، خطر نسبی، نرخ بروز پایه و جز منتسب را محاسبه نموده، نتیجه کار را به صورت مرگ ومیر نشان می دهد. یافته ها: بر اساس آمار ایستگاه سنجش آلودگی هوا بیشترین غلظت ساعتی ۲.۵ PM ۵۲/۴۰۰ میکروگرم بر مترمکعب ثبت شده و تعداد کل مرگ ناشی از تماس با ۲.۵ PM در سال۹۴، ۵۰ نفر بوده است. نتیجه گیری: تعداد مرگ ومیر ناشی از مواجه با آلاینده۲.۵ PM در اثر هجوم ریز گردها، لزوم اقدامات فوری و اساسی را برای رفع مشکل گردوغبار، همچنین به کارگیری تمامی امکانات و رسانه های عمومی در راستای آموزش مردم در خصوص نحوه برخورد با این پدیده خطرناک را می طلبد.

Dust, Bokan, Mortality, PM۲.۵, AirQ model, گردوغبار, بوکان, مرگ ومیر, ۲.۵ PM و Air Q