فرهاد طلایی - استادیار بخش حقوق بین الملل و عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز
الهام حیدری - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

یکی از چالش­های سال­های اخیر در حوزه­ی محیط زیست، معضل آلودگی ناشی از پسماندها است. مقابله با چنین معضلی به تنهایی از سوی دولت­ها امکان­پذیر نمی­باشد. هزینه­های بسیار سنگین پروژه­های زیست­ محیطی، نیاز به مشاوران، متخصصان و کارشناسان متبحر و ضرورت تصویب قوانین الزام­آور بین­المللی از عمده عواملی هستند که موجب شده است دولت­ها در چارچوب سازمان­های بین­المللی در جهت حفاظت از محیط زیست در برابر آلودگی ناشی از پسماندها اقدام نمایند. در همین راستا این مقاله به بررسی نقش سازمان­های بین­المللی دارای صلاحیت جهانی در راستای حفاظت از محیط­زیست در برابر پسماندهاو چالش­های فراروی آنهامی­پردازد. این مقالهنتیجه می­­گیرد که با وجود موانع و محدودیت­های گوناگون، سازما­ن­های بین­المللی عملکرد قابل قبولی را در زمینه­ی حفاظت از محیط­زیست در برابر پسماندها داشته­اند؛  به عنوان مثال می­توان به برخی از نهادهای سازمان ملل متحد در حوزه­ی تصویب کنوانسیون­های مرتبط با پسماندها همچون کنوانسیون بازل، در خصوص حمل و نقل فرامرزی پسماندهای خطرناک و دفع آنها، مصوب ۱۹۸۹ میلادی و نیز فعالیت­های اجرایی مدیریت پسماندها در برخیاز مناطق به­وسیله­ی برنامه­ی محیط زیست ملل متحد (یونپ)اشاره کرد. به­هر حال برای ایفای نقش موثرتری از سوی این گونه سازمان­ها در مدیریت پسماندها، بایستی همکاری بیشتری میان کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه، به ویژه در زمینه­های انتقال دانش و فن­آوری، ارائه­ی کارشناسان متخصص و تامین منابع مالی لازم در چارچوب سازمان­های مزبور صورت گیرد.

حفاظت از محیط زیست, مقابله با آلودگی زیست محیطی, پسماندها, سازمان های بین-المللی دارای صلاحیت جهانی