صفیه عرب - دانش آموخته دکتری، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. شاهرود. ایران
مهدی برادران فیروزآبادی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. شاهرود. ایران
احمد غلامی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. شاهرود. ایران
مصطفی حیدری - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. شاهرود. ایران

هدف: به منظور بررسی اثر اسید الاژیک بر شاخص های رشدی و روند پیری برگ در گیاه سویا، آزمایشی طی دو سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. روش پژوهش: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیفیت اولیه بذر در دو سطح (بذور نرمال و بذور فرسوده) و کاربرد اسیدالاژیک در چهار سطح (شاهد، پرایمینگ، محلول پاشی برگی و کاربرد هم زمان پرایمینگ و محلول پاشی برگی با غلظت ۵۰ میلی­گرم در لیتر) بود. یافته ­ها: در سال اول و دوم، اعمال فرسودگی سبب کاهش ۹۳/۳۷ و ۹۳/۳۹ درصدی سبزشدن گیاهچه شد. کاربرد اسیدالاژیک به­صورت پرایمینگ در شرایط فرسودگی در سال اول و دوم آزمایش موجب افزایش ۳۳/۱۱ و ۳۳/۸ درصدی این صفت نسبت به عدم کاربرد این ماده در این شرایط شد. پیری تسریع شده موجب کاهش میزان کلروفیل، کاروتنوئید، ارتفاع بوته، وزن خشک برگ و ساقه، درصد روغن و عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. استفاده از اسید الاژیک به صورت پرایمینگ، محلول پاشی برگی و ترکیب هم زمان آن ها، درصد روغن را به ترتیب ۲۳/۰،  ۲۴/۰ و ۲۹/۰ درصد نسبت به شاهد ارتقا داد. پرایمینگ، محلول پاشی و کاربرد هم زمان پرایمینگ و محلول پاشی با اسید الاژیک به­ترتیب عملکرد دانه را ۵۹/۲۳ ، ۲۳/۲۳ و ۴۸/۵۵ درصد نسبت به شاهد ارتقا دادند. نتیجه­ گیری: کاربرد هم زمان پرایمینگ بذری و محلول پاشی برگی اسید الاژیک، بهتر از سایر سطوح عمل کرد. در نهایت استفاده از این ماده به صورت پرایمینگ جهت افزایش درصد روغن و عملکرد دانه سویا توصیه می شود.

آنتی اکسیدان, الاژیتانن, پرایمینگ, درصد روغن, زوال بذر