عبدالقادر عنایتی - سرپرست تحقیقات گندم، گروه صنعتی پژوهشی زر
جلال مومنی - کارشناس علوم و تکنولوژی بذر موسسه ثبت و کنترل و گواهی بذر
حمید نجفی خان به بین - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم علف های هرز دانشگاه تهران
مجتبی سوخته سرایی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد گرگان

درجه پیری بذر و اثر تنش های محیطی بر جوانه زنی آن از عوامل مهم کاهش درصد و یکنواختی سبز شدن توده بذر در شرایط مزرعه است. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف پیری و تنش خشکی مصنوعی بر جوانه زنی گندم و برخی از ویژگی های گیاهچه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح پیری ( شاهد و 65 و 130 ساعت پیری در رطوبت نسبی 100% و دمای 0/3±41) ، رقم ( تجن، کویر، داراب 2 ، آرتا و سرداری) و تنش خشکی مصنوعی با استفاده از PEG 8000 ( شاهد ، 3- و 6- بار) بود. نتایج نشان داد که با افزایش پیری و تنش خشکی صفات درصد جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، شاخص بنیه گیاهچه و طول گیاهچه روند کاهشی داشت، در حالی که اثر تنش پیری بیشتر از تنش خشکی مشهود بود. همچنین، متوط زمان جوانه زنی با افزایش تنش خشکی و پیری بیشتر شد که در این صفت نیز پیری تاثیر بیشتری داشت.

تنش خشکی، جوانه زنی، پیری زودرس، گندم