صدیقه نایفی - استادیار گروه هنر دانشگاه حضرت معصومه (س)
شقایق ئیل سعادتمند - دانش آموخته کارشناسی ارشد پژوهش هنر، موسسه آموزش عالی هنر و اندیشه اسلامی

نقاشی های دیواری در قالب های گوناگون موضوعی و تکنیکی چون آثار گرافیکی ، دیوارنوشته ها و ... تجلی می یابند و عمدتا تحت تآثیر فرهنگ و هویت بصری محل اجرا نقوش و نمادهای متفاوتی را به تصویر می کشند. هدف از این پژوهش ، بررسی تاثیر مبانی تزیینی هنرهای سنتی ایران بر دیوارنگارههای شهر قم در دهه ۹۰ است . دادههای بررسی شده در این تحقیق شامل ۴۴ دیوارنگاره است که از سوی شهرداری قم و مراجعات میدانی از مناطق یک و دو شهرداری قم به دست آمده اند. بررسی دادههای تحقیق به شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شدهاست و یافته ها حاکی از بکارگیری برخی از این اصول نظیر اسلیمی ، ختایی ، نقوش هندسی و ابر در دیوارنگارههای مناطق مورد بررسی است . ضمن آنکه سایر اصول مرتبط با طراحی و نقاشی سنتی ایرانی نظیر کاربست رنگ ها بصورت تخت و استفاده از رنگ های درخشان همراه با دورگیری در بسیاری از طرحها مشاهده می شود. در تعدادی از موارد نقوش طراحی و نقاشی سنتی ایران نظیر گل و مرغ و نگارهها مستقیما و بدون تغییر بر روی دیوارها اجراشدهاند. تقلید از شیوههای اروپایی نظیر پرسپکتیو، عمق و حجم نمایی نیز عمدتا در ترسیم دیوارنگارههایی از اشخاص و منظرهها به چشم می خورد.

اصول تزیینی ، هنرهای سنتی ایران، دیوارنگاری ، نقاشی دیواری ، قم