حسین علیزاده - کارشناسی مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل
حسن مهدی پور - عضوهیئت علمی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل

امروزه کیفیت گازوئیل بستگی به نوع استفاده در موتورهای دیزلی وسایل نقلیه سنگین و نیمه سنگین و همچنین سوخت مشعل تاسیسات حرارتی و مصارف دیگر متفاوت بوده و هریک می بایست مشخصات ویژهای داشته باشند. در صورتی که درحال حاضر در کلیه پالایشگاه های کشور تنها یک نوع گازوئیل با مشخصات قدیمی در پالایشگاه نفت آبادان تولید می شود. این گازوئیل برای مصارف در موتورهای دیزلی خودروهای شهری و جادهای کیفیت پایینی داشته و خارج از استانداردهای بین المللی است. بدیهی است با تفکیک و توزیع گازوئیل دیزلی و حرارتی می توان فراورده هایی با کیفیت بهتر و آلایندگی کمتر برای استفاده در موتورهای دیزلی و سوختی با خصوصیات مناسب برای مصارف حرارتی تعریف و تولید کرد. براین اساس به عنوان نمونه، تولید دو نوع گازوئیل با استفاده از محصول گازوئیل تجاری پالایشگاه نفت تهران پیشنهاد شده است. کلیه آزمایشهای شیمیایی، فیزیکی و همچنین آزمایش عملکرد موتوری و میدانی بر روی آنها انجام شده است. در واقع گازوئیل که از واحد تقطیر در فشارجو بدست می آید، دارای مواد گوگردی بوده که بعد از سوختن در موتورهای دیزل با تولید گازهای گوگردی سبب آلودگی محیط زیست می شوند. در این واحد، موادگوگردی گازوئیل در راکتور با گاز هیدروژن تحت فشار با درجه حرارت معین و در حضور کاتالیست به سولفید هیدروژن تبدیل شده وطی فرایندی از گازوئیل جدا می شود. هیدروژن موردنیاز این واحد از واحد هیدروژن سازی و یا از واحد بنزین سازی قابل تامین است و ظرفیت حرارتی این واحد ۱۳۵۰۰ بشکه در روز است. در واقع بعد از تولید فراورده های نفتی، مهم ترین مسئله در مورد جداسازی این محصولات از مخازنها و دستگاه ها می باشد. با توجه به اینکه جداسازی روش های مختلفی مانند تصفیه بیولوژیکی، انعقادسازی، لخته سازی، تقطیر و سانتریفیوژ را دارد اما به دلیل راندمان جداسازی پایین، شارعبوری ضعیف و مصرف اقتصادی بالا، استفاده از آن ها مقرون به صرفه نمی باشد. اما امروزه می توانیم از فناوری مهندسی سطح و ترشوندگی با استفاده از غشای فولادی ضدزنگ در جداسازی فراورده های نفتی بهره ببریم.

گازوئیل، تقطیر، تصفیه بیولوژیکی، سانتریفیوژ، لخته سازی، فشارجو، راندمان جداسازی، شارعبوری آب، مهندسی سطح و ترشوندگی، غشای فولادی ضدزنگ.