ضیاء آزدو - Research Expert, Natural Resources and Livestock Affairs Research Centre of Markazi province, Arak, I. R. of IRAN
غلامرضا گودرزی - Scientific Board Member, Natural Resources and Livestock Affairs Research Centre of Markazi province, Arak
حسین سردابی - Scientific Board Member, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I. R. IRAN.

بادام (Pruns dulcis (Mill) D. A. Webb) یکی از درختان باغی مناسب جهت کاشت در عرصه های منابع طبیعی و اراضی تخریب شده می باشد. در این تحقیق بذر ۲۳ ژنوتیپ بادام از مناطق مختلف استان جمع آوری شد و در نهالستان ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی مهندس یونسی (خسبیجان) که در ۵۰ کیلومتری غرب اراک قرار دارد، کشت شد. نهال های ۱۴ ژنوتیپ برتر بادام جهت اجرای آزمایش جنگل کاری در شرایط دیم، به عرصه های بکر بالادست همین ایستگاه منتقل و در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی کشت شدند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ژنوتیپ شماره ۳ با متوسط ارتفاع ۱۱۶/۳ سانتی متر دارای بیشترین رشد طولی و ژنوتیپ های شماره ۹ و ۱۱ با ارتفاع به ترتیب برابر ۵۹/۵ و ۶۴/۳ سانتی متر دارای کمترین رشد طولی می باشند. همچنین، ژنوتیپ شماره ۳ با متوسط قطر ۲۴/۹۷ میلی متر و ژنوتیپ شماره ۱۴ با متوسط قطر ۱۰ میلی متر به ترتیب دارای بیشترین و کمترین رشد قطری می باشند. در ضمن، رشد قطری ژنوتیپ های شماره ۲، ۴ و ۵ قابل توجه بود. مقایسه میانگین درصد زنده مانی ژنوتیپ های بادام نشان می دهد که ژنوتیپ شماره ۱ با درصد زنده مانی ۷۹/۸ دارای کمترین تلفات و ژنوتیپ های شماره ۷، ۱۰ و ۱۱ با درصد زنده مانی به ترتیب برابر ۴۶/۷، ۴۹ و ۴۸/۳ دارای بیشترین تلفات می باشند. در ضمن، ژنوتیپ های شماره ۸، ۴ و ۶ با درصد زنده مانی به ترتیب برابر ۷۳/۳، ۷۱/۸ و ۷۰/۸ دارای تلفات کمتری نسبت به سایر ژنوتیپ های بادام پس از ژنوتیپ شماره ۱ می باشند. از میان ۱۴ ژنوتیپ مورد آزمایش، هفت ژنوتیپ زیر جهت جنگل کاری اراضی کم بازده مناطقی از استان مرکزی و سایر استان های با خصوصیات رویشگاهی همانند ایستگاه خسبیجان و در شرایط دیم یا حداقل آبیاری در دوره های خشکسالی پیشنهاد می شوند: ژنوتیپ های شماره ۱، ۵ و ۶ با مبدا بذر شهرستان اراک و ژنوتیپ های شماره ۲، ۳ و ۷ با مبدا بذر شهرستان خمین و ژنوتیپ شماره ۴ با مبدا بذر دلیجان.

Almond, forest plantation, height, DIAMETER, survival percent