زکیه امینی - پرستاری داخلی جراحی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
اعظم فاضل اصغر پور - پرستاری داخلی جراحی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
عباسعلی زراعتی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
حبیب اله اسماعیلی - دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

چکیده زمینه و هدف: کاهش چشمگیر فعالیت فیزیکی از جمله مشکلاتی است که به وفور در بیماران همودیالیزی مشاهده می گردد. سطح عملکرد بیماران تحت درمان با همودیالیز به طور معکوسی مرتبط با پیامدهای سلامتی مهمی نظیر هزینه مراقبتهای بهداشتی و مرگ و میر می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه مراقبتی مبتنی بر الگوی روی بر فعالیتهای روزانه زندگی بیماران همودیالیزی انجام گرفت. مواد و روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی ۵۴ بیمار همودیالیزی که به طور تصادفی به دو گروه کنترل و آزمون تقسیم شدند، انجام گرفت. ابتدا اطلاعات لازم توسط چک لیست انتخاب واحد پژوهش، پرسشنامه مشخصات فردی و سوابق بیماری، چک لیست یافته های پاراکلینیکی، چک لیست وضعیت عملکرد- دیالیز و فرم بررسی الگوی سازگاری روی جمع آوری گردید. سپس مداخله بر اساس مراحل فرایند پرستاری الگوی روی و در غالب ۴ جلسه حین همودیالیز و پیگیری یک ماهه توسط پژوهشگر انجام شده و در انتها چک لیست وضعیت عملکرد- دیالیز مجددا تکمیل گردید. سپس آنالیز داده ها توسط نرم افزارSPSS انجام شد. یافته ها: بین دو گروه اختلاف معنی داری در فعالیتهای روزانه زندگی قبل از مداخله وجود نداشت ( ۰۶۰/۰=p). در حالی که بعد از مداخله تفاوت دو گروه معنی دار گردید (۰۰۱/۰>p). توانایی بیماران گروه آزمون در انجام فعالیتهای روزانه بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله افزایش معنی داری را نشان داد. در حالی که در گروه کنترل تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: به کار گیری برنامه مراقبتی مبتنی بر الگوی روی به عنوان یک مداخله پرستاری کم هزینه و غیر تهاجمی بر بهبود توانایی بیماران همودیالیزی در فعالیتهای روزانه زندگی موثر می باشد.

Key words: Roy adaptation model, Activities of Daily Living, Hemodialysis, واژه های کلیدی: الگوی سازگاری روی, فعالیتهای روزانه زندگی, همودیالیز