فروغ تیکدری - PhD student in Educational Psychology, Department of Psychology, Islamic Azad University, Kerman, Iran
میترا کامیابی - Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
مهشید تجربه کار - Assistant Professor, Department of Psychology, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran
امان الله سلطانی - Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran

مقدمه: یکی از مشکلات کودکان با اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی، عدم مهارت­های اجتماعی و پردازش هیجانی است. این پژوهش به­منظور تعیین اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر بهبود مهارت­های اجتماعی و پردازش هیجانی در کودکان با اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی انجام شد. روش : روش این تحقیق نیمه تجربی و به روش پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه­ آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان ۷ تا ۱۲ ساله با اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی دارای پرونده در بهزیستی شهر کرمان در سال ۱۴۰۱ بودند. ۳۰ نفر از جامعه مذکور  به­ عنوان نمونه با روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی ساده و به ­صورت قرعه ­کشی در دو گروه آزمایشی  (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. از پرسشنامه ­های مهارت­های اجتماعی گرشام و الیوت (۱۹۹۹) و پردازش هیجانی باکر و همکاران (۲۰۰۷) برای جمع ­آوری اطلاعات استفاده شد. گروه آزمایش تحت مداخله­ آموزش کارکردهای اجرایی به مدت ۱۰ جلسه ۶۰ دقیقه­ای قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ­گونه آموزشی دریافت نکردند. داده ­های پژوهش با استفاده از کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج : میانگین ± انحراف استاندارد گروه آزمایش در پس­ آزمون در متغیر مهارت­های اجتماعی از ۱۷/۴۱±۴/۵۲ به ۳۱/۲۹±۵/۷۳و در متغیر  پردازش هیجانی از ۲۱/۴۵±۶/۱۷ به ۳۹/۶۶±۷/۵۴ افزایش یافت. نتایج نشان داد در مرحله­ پس آزمون، میانگین نمرات مهارت­های اجتماعی و پردازش هیجانی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به صورت معنی­داری افزایش یافت (۰/۰۱P<  ). نتیجه ­گیری: کارکردهای اجرایی بر بهبود مهارت­های اجتماعی و پردازش هیجانی موثر بود. بنابراین این نوع آموزش می­توان برای کاهش مشکلات کودکان با اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی پیشنهاد کرد.

executive functions, social skills, emotional processing, attention deficit/hyperactivity disorder, کارکردهای اجرایی, مهارت های اجتماعی, پردازش هیجانی, اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی