روح اله کلاته جاری - واحد علوم و تحقیقات تهران

در سال های اخیر، توسعه سیستم های خدمات و ارتباطات (کابل های تلفن و برق، لوله های آب، نفت و گاز و …) موجب گسترش تکنولوژی های جدید در حفر این گونه تاسیسات، با توجه به هزینه، زمان اجرای پروژه و ملاحظات اجتماعی و زیست محیطی شده است. استفاده از تکنیک های حفر بدون ترانشه مانند لوله رانی، حفر میکروتونل و حفاری افقی، از جمله روشهای جدید برای نصب، تعویض و یا نوسازی تاسیسات زیر سطحی به شمار می رود. حفر میکروتونل به عنوان جدیدترین روش حفر بدون ترانشه در نصب خط لوله، از اوایل دهه 1980 میلادی در ژاپن و آلمان مورد استفاده قرار گرفت. برای انجام موفقیت آمیز یک پروژه حفر میکروتونل، انجام تحلیلی دقیق ازقابلیت های اجرایی و مزایا و محاسن آن ضروری است. علاوه بر این برای مقایسه دو روش حفر سنتی و مدرن، یعنی روش حفر ترانشه و حفر میکروتونل، باید به بررسی تمام عوامل موثر، از جمله هزینه های مستقیم وغیر مستقیم و ملاحظات اجتماعی و زیست محیطی پرداخت. برای انجام این کار به یک ابزار مقایسه چند معیاره نیازمندیم. دراین مطالعه سعی بر آن بوده تا با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی که به عنوان تکنیک مقایسه چند معیاره در انتخاب گزینه مطلوب از بین چندین گزینه با معیارهای مختلف به کار می رود، انتخاب بهترین روش نصب خط لوله صورت گیرد. بنابراین، پس از تعیین مجموعه معیارها و زیر معیارهای مناسب برای مقایسه حفر میکروتونل و حفر ترانشه، این تکنیک در مطالعه موردی برای انتخاب بهترین روش نصب خط لوله فاضلاب شهری شاهرود، مورد استفاده قرار گرفته است. در نتایج تحلیل، حفر ترانشه اولویت 42/1% و حفر میکروتونل اولویت 57/9% را کسب کردند و حفر میکروتونل به عنوان گزینه برتر انتخاب شد.

میکروتونل ، ترانشه ، تحلیلی سلسله مراتبی ، AHP ، خط لوله فاضلاب شهری شاهرود