سید عرفان حسینی فر - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
مجید شفیع پور مطلق - استادیار ، دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
خسرو اشرفی - دانشیار، دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
محمدرضا احدی - دانشیار، پژوهشکده حمل و نقل، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران.

زمینه و هدف: بر اساس آمار ۶/۶۹ درصد وسایل نقلیه موجود در ترافیک صبح گاهی خودروهای سواری هستند؛ که این موضوع نشان دهنده نقش موثر آن ها در ایجاد ترافیک و به دنبال آن انتشار آلاینده ها و گازهای گلخانه ای است. عوامل متعددی بر میزان انتشار اثرگذارند که کیفیت و خصوصیات سوخت از مهم ترین آن هاست. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تاثیر میزان گوگرد، بنزن، سرب و ترکیبات اکسیژن دار موجود در بنزین بر انتشار آلاینده های مبنا، گازهای گلخانه ای و آلاینده های خطرناک است. روش: جهت نیل به هدف مذکور از مدل تخمین انتشار IVE استفاده شده است. به نحوی که با تغییر سازمان یافته مقدار غلظت محتویات بنزین، میزان و نحوه تغییرات انتشار به دست آمده است.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مقدار بنزن موجود در بنزین گذشته از انتشار آلاینده خطرناک بنزن تاثیری بر سایر آلاینده ها و گازهای گلخانه ای ندارد. افزایش گوگرد موجب افزایش خطی انتشار با حداقل ضریب تعیین ۹۲/. می شود. لیکن گوگرد تاثیری بر انتشار ذرات معلق، دی اکسید کربن و متان ندارد. افزایش ترکیبات اکسیژن دار سبب افزایش انتشار ذرات معلق، متان، بوتادین، استالدهید، فرمالدهید و بنزن با حداقل ضریب تعیین ۷۴/۰ می گردد. با افزایش مقدار سرب انتشار تمامی آلاینده ها و گازهای گلخانه ای به جز ذرات معلق و آمونیاک افزایش می یابد.نتیجه گیری: از آن جایی که افزایش مصرف بنزین موجب ایجاد اثرات زیان بار بر سلامت شهروندان خواهد شد؛ تصویب قوانین محدودکننده مصرف بنزین، تولید خودروهایی با مصرف بهینه سوخت و استفاده از سوخت های جایگزین می تواند به عنوان راهکارهایی در جهت کاهش میزان انتشار در نظر گرفته شود.

تحلیل حساسیت, حمل و نقل, مدل IVE, بنزین, تهران