جمیله جعفری - استادیار گروه حقوق ,دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان,ایران
رقیه روشن - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی ریز, ایران

این پژوهش تحت عنوان بررسی آثار فقهی و حقوقی اشتباه در موضوع عقد در نظام حقوقی کنونی ایران صورت گرفته شده است . اشتباه پدیده ای نیست که ویژه ی عصری خاص یا فرهنگی خاص باشد . بدون تردید فقیهان دوراندیش ما از این پدیده سخن به میان آورده اند ،منتهی برای حل مشکلات باید در جستجوی مفاهیم بودتا واژه ها ، برای حل مساله مزبور ،در طول نگارش این پژوهش سعی شده تا سرحد امکان مطالبی که راجع به اختلاف نظر درباره اشتباه و تاثیر آن در قراردادها و مباحثی که در آن مطرح است بررسی شود تا نتیجه ای که از حل مساله ارائه می شود منصفانه باشد . ابتدا تعریف اشتباه از لحاظ لغوی و حقوقی و تفاوت آن با واژه های مشابه مثل خطا و سهو و جهل و تعریف موضوع قرارداد و اینکه در مباحث پراکنده مربوط به ایجاب و قبول، شروط و خیارات در کتب فقهی در بررسی قواعد فقهی مانند العقود تابعه للقصود ، المومنون عند شروطهم، اصاله اللزوم استنباط و در حد گنجایش این مجموعه مورد بررسی قرار گرفته است . اشتباه در علم حقوق، باحفظ مفهوم عرفی خود چهره های گوناگون دارد . در روابط قراردادی ، گاه یک طرف یا هر دو طرف به علت تصور نابجایی که از حقیقت در ذهن خود پروارنده ، دچار اشتباه می شوند ، یکی خود را به اشتباه متعهد می داند. نقطه جنجال برانگیز پدیده اشتباه در تمامی نظامهای حقوقی در راستای ترجیح یکی از دو اصل است که آیا باید همگان را مطیع حاکمیت اراده دانست یا نظم و ثبوت در معاملات را محفوظ دانست . روش تحقیق و گردآوری این پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی بوده و با توجه به منابع در دسترس بصورت فیش برداری و کتابخانه ای انجام شده است.

اشتباه ، موضوع مورد معامله, قواعد فقهی, ایجاب و قبول, خیارات