سمیرا سیدی - گروه آموزش فیزیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی،تهران،ایران
فاطمه احمدی - دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت دبیر دانشگاه شهید رجائی، تهران،ایران
صادق نصری - دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت دبیر دانشگاه شهید رجائی، تهران،ایران
مسعود صدرالاشرافی - دانشکده ادبیات، دانشگاه بوعلی سینا،همدان،ایران

امروزه در تلاش برای بهبود و ارتقای فرایند یادگیری، استفاده از روش های فعال و نوینبه جای روش های سنتی در آموزش، بسیار ضروری است.از جمله روش های فعال در تدریس علوم تجربی، روش دست به کار و روش آزمایشگاهی است. در این راستا برای جبران برخی از کمبودهای امکانات آزمایشگاهی استفاده از وسایل، ابزارهای ساده و دست سازه ها پیشنهاد می گردد.لذا در این پژوهش سعی شده است تاثیر استفاده از دست سازه های آزمایشگاهی بر یادگیری و سطوح شناختی بلوم (دانش، فهم و کاربرد) در دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه در یکی از مباحث فیزیک (مبحث شکست نور هندسی)بررسی شود. شیوه تحقیق از نوع شبه آزمایشی به روش طرح چهارگروهی سولومون می باشد وجامعه آماری آن کلیه دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهرستان دهگلان و حومه آن به تعداد ۵۲۷نفراست. نمونه آماری شامل چهارگروه است که مجموعا ۹۷ نفر هستند.انتخاب دبیرستان محل اجرای طرح و انتخاب کلاس ها و اختصاص آنها به گروه های آزمایش و گواه تصادفی است. در گروه های آزمایش تدریس همراه با استفاده از دست سازه ها است و در گروه-های گواه، تدریس به روش سنتی بوده است. نتایج حاصل از تحلیل های آماری، در سطح% ۵(۰۵/۰ >p ) تفاوت معنی داری را بین گروه-های گواه وآزمایش در زمینه های یادگیری و کاربرد نشان داده است، که نشان دهنده موثرتر بودن استفاده از دست سازه ها در یادگیری و سطح کاربرد در مبحث شکست نور نسبت به روش سنتی است. 

دست سازه های آزمایشگاهی, یادگیری معنادار و مفهومی, سطوح شناختی بلوم, آموزش فیزیک