گیسیا فخرالکونینی - Department of Public Health, Kurdistan University of Medical Sciences, Sanandaj, Iran
افشین بهمنی - Associate Professor, Department of Public Health, Faculty of Health, Kurdistan University of Medical Sciences, Sanandaj, Iran
سیران نیلی - Assistant professor of Health Education and Promotion
طاهره پاشایی - Associate Professor of Health, Education and Promotion

مقدمه و هدف: سرطان دهانه ی رحم دومین سرطان شایع در میان زنان است. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین سواد سلامت و تعیین کننده های موثر بر انجام آزمایش پاپ اسمیر بر اساس مدل انگیزش محافظت اجرا شد. روش کار: مطالعه ی مقطعی در زنان واجد شرایط مراجعه کننده به پایگاه بهداشتی در شهر موچش در سال ۱۰۴۱ انجام شد. ۶۱۲ نفر به صورت سرشماری انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه ی اطلاعات جمعیت شناختی، ابزار سنجش سواد سلامت جمعیت شهری ایران (۱۸ تا ۶۵ سال) و پرسش نامه ی سازه های تئوری انگیزش محافظت انجام شد. داده ها وارد نرم افزار SPSS  ورژن ۲۲ شد و با استفاده از شاخص های توصیفی، آزمون کولموگروف اسمیرنف، تحلیل واریانس و هم بستگی پیرسون آنالیز شد. سطح معنی داری نیز ۵۰/۰< P در نظر گرفته شد. یافته ها:  نتایج نشان داد که نمره ی میانگین سواد سلامت ۴۸/۴۲± ۹۹/۰۳ ، سازه ی خواندن ۸۱/۸۲± ۷۶/۰۳، سازه ی دسترسی ۸۷/۹۲± ۰۴/۰۳، سازه ی درک ۵۶/۷۲ ± ۹۴/۱۳ ، سازه ی ارزیابی ۱۲/۴۲ ± ۸۶/۱۳ و سازه ی تصمیم گیری ۹۲/۵۲ ± ۷۳/۰۳ است. بین سواد سلامت و نمره ی حیطه ی شدت درک شده، نمره ی حیطه ی ترس، نمره ی حیطه ی کارایی پاسخ درک شده، نمره ی حیطه ی خودکارآمدی،  نمره ی حیطه ی پاداش درک شده و میانگین کل ارتباط معنادار وجود داشت (۵۰/۰>P). درحالی که بین سواد سلامت و نمره ی حیطه ی حساسیت درک شده، نمره ی حیطه ی هزینه ی پاسخ و نمره ی انگیزش محافظت ارتباط وجود نداشت. نتیجه گیری: سواد سلامت زنان تاثیر مستقیم و معناداری بر برخی از تعیین کننده های انجام آزمایش پاپ اسمیر دارد. به عبارت دیگر، زنانی که سواد سلامت بالاتری دارند، بیشتر به انجام آزمایش پاپ اسمیر تمایل دارند.

Cervical cancer, Health literacy, Pap smear, Protection motivation, سواد سلامت, پاپ اسمیر, انگیزش محافظت, سرطان دهانه ی رحم