زهرا داداشی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان
حسام قدوسی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان

بخش کشاورزی عمده ترین مصرف کننده منابع آبی کشور می باشد. اعداد و ارقامی که در گزارش های مختلف در این رابطه ارائه گردیده، حاکی از آن است که حداقل 90 درصد حجم آب مصرفی در کشور صرف تولیدات کشاورزی می شود. از طرفی بیشترین حجم تلفات آب نیز مربوط به مصرف آب در این بخش می باشد. اجرای مدیریت صحیح بهره برداری از شبکه های آبیاری، تجهیز نقاط تحویل به وسایل و ادوات اندازه گیری جریان در شبک ههای آبیاری و ایجاد شرایط تحویل حجمی آب به زارعین از مهمترین اقداماتی است که در جهت افزایش راندمان آبیاری در طی دهه اخیر مورد توجه مسئولین مربوطه قرار گرفتهاست. شبکه آبیاری و زهکشی قوریچای یکی از شبکه های آبیاری کشور با مساحت 2200 هکتار می باشد که در استان اردبیل واقع شده است. تأسیسات اندازه گیری دبی در کانال های این شبکه شامل دریچه های کشوئی، اشل و پارشال فلوم می باشد. لذا در نقاطتحویل آب به علت عدم دقت کافی ادوات اندازه گیری و عدم کالیبراسیون آنها تنظیم دقیق تحویل آب با مشکل مواجه خواهد بوددر همین راستا و بمنظور کالیبراسیون دریچ ههای کشویی یکی از کانا لهای درجه دو این شبکه به نامLC 2که با طول حدود 6 کیلومتر ، بزرگترین کانال درجه دو این شبکه محسوب می شود، انتخاب شده و طی چند مرحله انداز هگیری با بازشدگی ها و میزاندبی های عبوری متفاوت، ضریب دبی دریچه کشوئی موجود در ابتدای این کانال محاسبه گردیده است. سپس با استفاده از مدل هیدرودینامیکیRootcanalو در نظر گرفتن ضریب دبی تئوری که معمولاً 0/61در نظر گرفته می شود، دبی عبوری با بازشدگی های مختلف محاسبه گردید. نتایج نشان داد که دبی عبوری محاسبه شده توسط نرم افزار بطور متوسط حدود 5 درصد بیشتر از دبی اندازه گیری شده در کانال می باشد.

ضریب دبی، دریچه های کشوئی، قوریچای Rootcanal شبکه آبیاری