رحیم محمدیان - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند
محسن بذرافشان - اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاروزی و منابع طبیعی فارس
مجید محرم زاده - اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل
پرویز مهدیخانی

این پژوهش به منظور بررسی عوامل مؤثر رد عملکرد قند ارقام چغندرقند در شهرستان های خوی، کرج، زرقان و مغان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ده رقم تجاری انجام شد. طی فصل رشد مقادیر سرعت های ظهور و اضمحلال برگ هر رقم محاسبه شد. در مراحل استقرار، رشد برگی و مرحله حجیم شدن ریشه، با استفاده از روش نمونه برداری تخریبی صفات وزن خشک برگ، دمبرگ، ریشه، کل و نسبت وزن اندام های هوائی به ریشه و در انتهای فصل رشد عملکرد قند سفید اندازه گیری شد. با انجام تجزیه رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام معلوم شد سرعت اضمحلال برگ در هر سه مرحله رشدی، سرعت ظهور برگ و وزن خشک دمبرگ در مرحله استقرار و وزن خشک ریشه در مرحله حجیم شدن ریشه سهم بیشتری در مقایسه با صفات دیگر بر عملکرد قند سفید دارند. با تحلیل مسیر متغیرهای باقی مانده در مدل نهائی رگرسیون چند متغیره معلوم شد بیشترین تأثیر مستقیم و مثبت از طریق سرعت اضمحلال برگ ها در مرحله حجیم شدن ریشه و بیشترین تأثیر مستقیم و مثبت از طریق سرعت اضمحلال برگ ها در مرحله حجیم شدن ریشه و بیشترین تأثیر مستقیم و منفی را سرعت اضمحلال برگ ها در مرحله توسعه برگی بر عملکرد قند سفید دارد.

تحلیل مسیر، چغندرقند، رقم، سرعت اضمحلال برگ، سرعت ظهور برگ