حمیدرضا قاضی مقدم - دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی دانشگاه علامه طباطبائی و دانش آموخته
امیر مقصودلو - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه علم و فرهنگ تهران

از دادههای حجیم مبتنی بر تراکنشهای کارت بلیتهای هوشمند در حمل ونقل عمومی که گاه تعداد آنها بر چندصد هزار تراکنش در روز نیز بالغ میشود، به کمک تکنیکها و ابزارهای دادهکاوی، اطلاعات کاربردی و حائز اهمیت متعددی در ارتباط با الگوی رفتاری کاربران، اعم از شهروندان و نیز گردشگران قابل استخراج است. اینگونه اطلاعات بخصوص کاربرد زیادی در مدیریت درآمد نظیر طرح و توسعه ابزارهای ترفیع نظیر تدوین ساختارهای منعطف کرایه، اعطای خدمات تشویقی و ... و نیز توسعه انواع کارت بلیت های متناسب با الگوی رفتاری کاربران داشته و مبنای بهبود ارائه خدمات متناسب با نوع کاربران محسوب میشود. با این رویکرد در این مقاله به ارائه یک متدولوژی رایج داده کاوی به منظور تجزیه و تحلیل رفتار کاربران سیستم های حملونقل عمومی و بر اساس دادههای بانک اطلاعاتی تراکنشهای شارژ اعتبار و کسر کرایه یک نمونه سازمان اتوبوسرانی مجهز به سیستم جمعآوری خودکار کرایه پرداخته شده است. در این تحلیل، ضمن ارائه روندهای کلی حاکم بر رفتار کاربران، طبقه بندی دیگری بر حسب نقش سیستمهای حمل ونقل عمومی در جابجایی های درون شهری کاربران این سیستمها صورت گرفته و خصوصیات و ویژگیهای اعضای این گروهها بر حسب مدت زمان سپری شده از آخرین استفاده به تصویر کشیده شده است. نتایج این مطالعات امکان تحلیل شاخصهای رفتاری کاربران حملونقل عمومی بخصوص با توجه به میزان استفاده از آن را فراهم کرده و زمینه را برای اتخاذ اقدامات مناسب در راستای بهبود مدیریت درآمد شرکت و نیز اعمال سیاستهای ترفیعی متناسب با نوع کاربران فراهم میسازد.

رفتار کاربران حمل ونقل عمومی، کارت بلیتهای هوشمند، سیستمهای خودکار جمع آوری کرایه، داده کاوی