هادی مهدیخانی - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فرد
محمود سلوکی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
حسین زینلی - استادیار بخش گیاهان دارویی و معطر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی

بابونه از قدیمیترین و مهمترین گیاهان دارویی است و طی دهههای اخیر به سبب کاربردهای متعدد در صنایع آرایشی و بهداشتی جزء مهمترین گیاهان در عرصه تجارت جهانی بوده است. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی تودههای بومی بابونه بر اساس نشانگرهای ملکولی، 20 توده بومی بابونه رومی متعلق به دو گونه Anthemis cotula L. و Anthemis altissima L. که از نقاط مختلف کشور جمعآوری شده بود با استفاده از روش RAPD در آزمایشگاه ژنتیک ملکولی دانشگاه زابل مورد بررسی قرار گرفت. چهل و چهار آغازگر تصادفی با توالیهای 10 ،15 و 18 جفت نوکلئوتیدی مورد استفاده قرار گرفت که 29 آغازگر بر اساس کیفیت و تکرارپذیری نتایج انتخاب شدند. برای تعیین تشابه بین تودههای بومی از ضریب تشابه جاکارد استفاده شد و گروهبندی تودهها به روش UPGMA با استفاده از نرمافزار NTSYS انجام شد. در مجموع 29 آغازگر مورد مطالعه، 369 نوار تکثیر نمودند که از این تعداد 314 نوار 85/09 درصد ایجاد چند شکلی نمودند و 55 نوار 14/91 درصد در بین تمام تودههای بومی یک شکل بودند. دامنه ضریب تشابه ژنتیکی بین 0/56 - 0/15 بود و میانگین ضریب تشابه ژنتیکی 0/39 برآورد شد. تجزیه خوشهای، تودههای بومی مورد مطالعه را به شش گروه تقسیم نمود. روش RAPD توانایی تفکیک تودههای دو گونه مورد مطالعه را از یکدیگر نداشت. نتایج تجزیه خوشهای نشان داد که تنوع ژنتیکی تودههای جمعآوری شده از توزیع جغرافیایی تودهها تبعیت نمیکند.

بابونه رومی، توده بومی RAPD تجزیه خوشهای