افشین رضائی زارع - گروه مهندسی برق و کامپیوتر دانشکده فنی - دانشگاه تهران - ایران
حسین محسنی - گروه مهندسی برق و کامپیوتر دانشکده فنی - دانشگاه تهران - ایران
مجید صنایع پسند - گروه مهندسی برق و کامپیوتر دانشکده فنی - دانشگاه تهران - ایران
شاهرخ فرهنگی - گروه مهندسی برق و کامپیوتر دانشکده فنی - دانشگاه تهران - ایران

فرورزونانس نوعی تشدید غیر خطی است که در شبکه قدرت در سطوح مختلف ولتاژی از تولید و انتقال تا توزیع ممکن است رخ دهد . اگرچه این پدیده سالیان زیادی است که شناخته شده است و خسارات زیاد ناشی از آن گزارش شده است ولی هنوز درک روشنی از آن موجود نیست . یکی از عوامل مهم ایجاد فرورزونانس اشباع هسته مغناطیسی است . با توجه به وجود روش های مختلف مدلسازی هسته در برنامه های محاسبات حالتهای گذرا مانند EMTP لازم است که مناسب ترین روش جهت معرفی هسته مغناطیسی انتخاب و در شبیه سازی فرورزونانس مورد استفاده قرار گیرد . در این مقاله ابتدا روش های مختلف مدلسازی مشخصة مغناطیسی هسته معرفی شده و سپس شرح مدار آزمایش فرورزونانس بر روی یک ترانسفورماتور ولتاژ 33 kV و نتایج حاصل از آن ارائه می شود و نهایتاً با استفاده از نتایج اولیه تست بی باری، مشخصة مغناطیسی هسته به روش های مختلف بدست آمده و با استفاده از آنها شرایط فرورزونانس VT شبیه سازی شده است . مقایسة نتایج شبیه سازی با نتایج آزمایش نشان می دهد که جهت تحلیل و شبیه سازی فرورزونانس، هسته مغناطیسی در حد امکان باید دقیق مدلسازی شده و هیسترزیس هسته نیز باید در مدلسازی لحاظ شده باشد . در غیر این صورت نتایج حاصل ممکن است تفاوت زیادی با واقعیت داشته باشد .

فرورزونانس، ترانسفورماتور ولتاژ، منحنی مشخصة مغناطیسی، هیسترزیس