مهدی تویسرکانیان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس، فردوس، ایران
حمیدرضا گل کار حمزیی یزد - استادیار پژوهش، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس، فردوس، ایران
مجتبی طاوسی - مربی پژوهش، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس، فردوس، ایران
امین مروی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فردوس، فردوس، ایران

با توجه به کاهش منابع آب، تغییرات اقلیمی و کاهش سهم بخش کشاورزی از آب موجود به علت رشد صنعت و جمعیت شهری، بهبود کارآیی مصرف آب مبتنی بر تولید بیشتر به ازای هر واحد آب مصرفی بسیار با اهمیت است. برای نیل به این هدف، آگاهی دقیق از رابطه بین مصرف آب و عملکرد محصول ضروری است. برای ارزیابی دقیق عملکرد گیاهان زراعی تحت شرایط کمآبیاری، نرم افزارها و مدلهای شبیه سازی می توانند ابزارهای با ارزشی باشند. مدل AquaCrop که اخیراً توسط فائو بسط داده شده است، عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرایط مختلف از جمله کم آبیاری شبیه سازی میکند، در این پژوهش به ارزیابی این مدل در شبیه سازی عملکرد گندم تحت شرایط کم آبیاری در ایستگاه طرق مشهد پرداخته شد و تعیین همبستگی به میزان 0/98 و 0/99 میان عملکرد و عملکرد بیولوژیکی شبیه سازیشده و اندازه گیری شده و وجود همبستگی به میزان 0/94 در شبیه سازی و اندازه گیری کارایی مصرف آب در عملکرد بیانگر دقت بالای مدل بود و در ادامه با بررسی سناریوهای کم آبیاری مدیریت شده نشان داده شد در سناریوی اعمال تنش تا انتهای دوره رشد اگرچه محصول به میزان کمی کاهش یافته، اما سایر پارامترها از جمله شاخص برداشت، شاخص بهره وری آب محصول و بیوماس تقریبا مساوی با دو روش دیگر شامل اعمال تنش قبل و اعمال تنش بعد از گل دهی هستند.

مدل AquaCrop، بهره وری، کارایی مصرف، کم آبیاری مدیریت شده، گندم